TARIMDA TEKELLEŞME VE YABANCILAŞMA.!

Tarımsal Üretimde Aile İşgücü Temelli Küçük Ve Orta Ölçekli İşetmeler İle Yine Küçük Ve Orta Ölçekli Gıda Firmalarının Tekelleşme Ve Yabancılaşmasından Tüketiciler Sürekli Zarar Görüyorlar.

Paylas:
  • Facebook'da Paylaş
  • Twitter'da Paylaş

TARIMDA TEKELLEŞME VE YABANCILAŞMA.!

Tarımsal Üretimde Aile İşgücü Temelli Küçük Ve Orta Ölçekli İşetmeler İle Yine Küçük Ve Orta Ölçekli Gıda Firmalarının Tekelleşme Ve Yabancılaşmasından  Tüketiciler Sürekli Zarar  Görüyorlar.

Tarımsal üretimde aile işgücü temelli küçük ve orta ölçekli işetmeler ile yine küçük ve orta ölçekli gıda firmaları vede tüketiciler tekelleşme ve yabancılaşmadan  sürekli zarar  görüyorlar. Bunlara koşut olarak çevre sağlığı, gıda güvenirliliği ile küresel ısınma gibi sorunlar ortaya çıkıyor, beslenme açısından da tek tip insan oluşturuluyor  ve farklı kültürler yok ediliyor.

Bu bağlamda  tarım ve gıda sektörlerinde kooperatifleşme, diğer sektörlere göre daha yaşamsal öneme sahip.

1) TARIMSAL ÜRETİM VE GIDA SEKTÖRÜNDE KOOP'LARIN ÖNEMİ.?

Tarım ve gıda sektörlerinde üretim ve pazarlama etkinliklerinde; büyük dev tarımsal işletmeler,aile işgücü temelli küçük ve orta ölçekli tarımsal işletmeler,kamu kuruluşları, özel kuruluşlar(birim işyerleri/firmalar, kolektif girişimler , şirketler-günümüzde bu nitelikte kuruluşların kimileri uluslararası tekellerin ve bankaların denetimine girmiştir-) ve kooperatifler  gibi kurum ve kuruluşlar var.

Anılan kuruluşlar içinde kooperatiflerin niteliklerinden farklılaşan ayrı bir önemi var.

Bilindiği üzere Birleşmiş Milletlerin 2012 yılını «Kooperatif İşletmeler Daha iyi bir Dünya Kurar.” sav sözüyle «2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı” ilan etmesi rastlantısal değildi.

- Kooperatif (Koop), bireylerin tek başlarına yapamayacakları ya da birlikte yapmalarında yarar bulunan işleri en iyi bir biçimde yapmak üzere ekonomik güçlerini bir araya getirmeleri şeklinde tanımlanabiliyor.

Kooperatifçiliğin temel amacının, katma değeri yaratarak artı değerin üreticinin kalmasını sağlamak ve böylece tarım, sanayi ve hizmetler sektöründe üretkenliğin artırılması yanında üretici emeğinin değerlendirilmesi, gelirin daha adil paylaşımı ile dar gelirli tüketicinin korunmasını sağlamak olduğu söylenebilir.

Katma Değer ve Artı Değeri izin verirseniz gıdadan bir örnekle çok basite indirgeyerek açıklayalım:

- Çiftçi, toprağı işler ve/ya da hayvan yetiştirir, sebze, meyve ya da süt üretir ve aracı ya da sanayiciye satar. Çiftçinin sattığı ürün, örneğin süt peynire işlenir ve değeri artar. Peynir tüketiciye pazarlanır.

- Örneğin, 1kg.kaşar peyniri elde etmek isteniyor. Ortalama 10 litre inek sütünden 1 kg kaşar yapılabilir. 10 litre süt için çiftçiye 15 TL para ödensin (Girdi) ve elde edilen kaliteli  1kg.taze kaşar 30 TL’ye satılsın-Bu fiyatın kimi yerlerde 40TL’e kadar çıktığı gözlemleniyor.(Çıktı).Bu durumda çıktı ile girdi arasındaki farka, bir başka deyişle yaratılan değere “Katma Değer” diyoruz .Örneğimizde yaratılan Katma Değer=30-15=15 TL’sidir.

- Devam edelim,15TL’lık katma değer yaratan bir kg. peynir üretimi için 2 TL işletme gideri(İşçilik,enerji,paranın faizi, amortisman vb.) olsun. Katma değerden işletme giderlerinin çıkarılmasıyla elde edilen farka da “Artı Değer” diyoruz. Bu sonuca göre Artı Değer=15-2 =13 TL’dır.

İşte dananın kuyruğu burada kopuyor.

2) ARTI DEĞER KİMDE KALACAK VE KULLANILMASINA KİMLER KARAR VERECEK.?

Kooperatif aracılığıyla üreticilerin sanayici olmaları durumunda, elde edilen artı değer, üreticide kalacaktır.

3) KOOPERATİFLER İLE ŞİRKETLER ARASINDAKİ FARKLAR.?

- Şirketlerin amacı, yatırılan sermayeden en yüksek düzeyde kar sağlamaktır. Bunun için ham madde üreticilerine ve işçilere olabildiğince az ödemeye, tüketicilere de daha fazla ödetmeye çalışırlar. Şirketlerin sosyal amacı çok sınırlıdır.

- Koop’larda sosyal amaç kuruluşun temel felsefelerinden biridir.

- Koop’larda mülkiyet ve işletme görevi, ortaklar tarafından yüklenilmiştir.

- Şirketlerde kar, ortakların sermaye katılım payına; koop’larda ise kar, ortakların yapmış oldukları işlem esasına göre dağıtılır.

- Şirketlerde ortaklar birbirlerini tanımayabilir, hisse senetleri serbest piyasada alınıp satılabilir. Koop’larda ise, ortaklık senetleri kooperatifin onayı ile devredilebilir.

-Şirketlerde, birey ya da aile, şirket sermayesinin %50’sinden fazlasına sahip olduğu taktirde, şirkete egemen olur.Koop’larda ise bir bireyin sahip olabileceği ortaklık sınırı, yasa ile sınırlandırılmıştır.

- Şirket yönetiminde bireyler, sahip oldukları sermaye payına göre egemenlik kurarlar. Koop’larda ise, ortaklık payı ne olursa olsun her kişinin bir oyu vardır.

- Koop’lar, birey ya da toplulukları tekelleşme ve yabancılaşmaya karşı korur.

Kıssadan Hisse:

Tarımsal işetmelerin büyük bir çoğunluğunu  oluşturan aile işgücü temelli küçük ve orta ölçekli  tarımsal işletmeye sahip köylülerin kooperatifleşerek sanayici olmaları durumuna Artı Değer, üreticide kalacaktır.

4) ARTI DEĞER’İN ÜRETİCİDE KALMASI DURUMUNDA.?

Çiftçi daha fazla para kazanacaktır.Para kazanan çiftçi üretime devam edecektir. (Şimdiki durumda üretimdeki düşüşün nedenlerinden biri de çitçinin para kazanamaması nedeniyle tarımsal üretim alanlarının azalmasıdır.)

Tarımsal üretimde dışa bağımlılık sonlanacaktır.

Köyden kente nüfus akışı duracaktır.Böylelikle şehirlerin sorunları  ve işsizlik azalacaktır.İşsiz nüfusta artışın kaynaklarından birinin bu olduğu gözlemlenmektedir.

Tüketici de daha ucuza ve daha sağlıklı gıda ürünlerine ulaşacaktır.

Sağlıklı beslenen kuşaklarda süreğen (kronik) hastalıklar azalacaktır.

Gelir dağılımında adalet sağlanabilecektir.

Üreticinin para kazanmasıyla ekonomik büyüme hızlanacak,sanayi ve tarım arasında denge kurulacaktır.

 Mustafa Kaymakçı

Odatv.com, 30.05.2019

@#ÖkkeşBölükbaşı ©#MedyaGünebakış

Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul –Haziran.2019- okkesb61@gmail.com, http://www.medyagunebakis.com/ --- okkesb@turkfreezone.com,

Diğer Haberler

  • DARBE KİMDEN GELİRSE GELSİN KARŞIYIZ..
  • TRABZONLULAR BİRLEŞİNİZ
  • SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI…
  • KUL VE MAHLÛKAT HAKKI..
  • ADAM OLMAK–OLAMAMAK VE GAZETECİLİK
  • SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI..
  • DERNEKLER KANUNUNA MUHALEFET
  • TrabzonSporKlübü

    Nasa

    Kentim_İstanbul

    Doga_İcin_Sanat

    ABD_USA

    Department_State

    TelerehberCom

    Google_Blog

    Kemencemin_Sesi

    Kafkas_Music

    Horon_Hause

    Vakıf_Ay

    Dogal Hayatı_Koruma

    Seffaflık_Dernegi

    Telerehber

    Sosyal_Medya

    E-Devlet

    Türkiye Cumhuriyeti

    BACK TO TOP