75 YIL
BOYUNCA TÜRKÝYE’NÝN HABERÝ OLMADI 
Atatürk’ün Amerika’ya mektubu 10 bin
kilometre uzaktan ‘Gazi Mustafa Kemal Paþa, Angora, Türkiye’ baþlýklý mektubu
kaleme alan 10 yaþýndaki çocuða Büyük Önder’in cevap yazdýðý ortaya çýktý.
Yeni kýtaya özgürlük fikrini aþýlayan
Fransýz aristokrat Lafayette'in soyundan gelen o çocuk, Atatürk hayata
gözlerini yumduðunda 25 yaþýndaydý.
99 yaþýnda vefat ettiðinde ise günlerden
10 Kasým’dý…
28 Ekim 2017 Cumartesi
09:31
* Tarih 28 Ekim 1923. Yani 94 yýl önce
bugün.
Mustafa Kemal'in, Çankaya köþkünde
arkadaþlarýna “yarýn Cumhuriyet'i ilan edeceðiz” dediði dakikalarda,
10 bin kilometre ötede New York þehri
yakýnlarýndaki Elmira þehrinde bir evde, 10 yaþýnda bir çocuk, Atatürk’e mektup
yazýyordu.

“Gazi Mustafa Kemal Paþa,
Angora, Türkiye…
Sayýn efendim, ben 10 yaþýnda Amerikalý
bir çocuðum, Türkiye ve yeni hükümetine büyük ilgi duyuyorum.
Siz ve bayan Kemal hakkýnda bir röportaj
okudum.
Türkiye hakkýnda bir defterim var.
Þimdiden siz ve bayan Kemal hakkýnda birçok yazý ve resim topladým. Lütfen bir
Amerikalý çocuða küçük bir not ve imzalý fotoðrafýnýzý gönderin.
Bir gün Türkiye'yi
görebileceðimi umut ediyorum, saygýlarýmla, Curtis LaFrance.” 
* 28 Ekim 1923 tarihli bu mektup, 27
Kasým'da Ankara'ya ulaþtý. Mustafa Kemal okudu, çalýþma odasýna gitti, oturdu,
cevap yazdý. *
“Türkiye Cumhuriyeti Riyaseti, hususi…
Mister Curtis LaFrans'a, Ankara…
Mektubunuzu aldým. Türk vataný
hakkýndaki alaka ve temenniyatýnýza (iyi dileklerinize) teþekkür ederim.
Arzunuz vechiyle bir adet fotoðrafýmý leffen (iliþikte) gönderiyorum.
Amerika'nýn zeki ve çalýþkan çocuklarýna yegane tavsiyem, Türkler hakkýnda her
iþittiklerine hakikat nazarýyla bakmayýp, kanaatlarini mutlaka ilm ve esaslý
tedkikata (hakkýyla anlayýp, araþtýrmaya) isnad ettirmeye (dayandýrmaya)
bilhassa atf-ý ehemmiyet (önem) eylemeleridir.
Hayatta nail-i muvaffakiyet ve saadet
olmanýzý temenni eylerim. Türkiye Reisicumhuru Gazi Mustafa Kemal”
* 10 yaþýndaki Curtis, Amerikan baðýmsýzlýk
mücadelesinin kahramaný, yeni kýtaya özgürlük fikrini aþýlayan Fransýz
aristokrat Lafayette'in soyundan geliyordu.
Fransýz devriminin en güçlü
karakterlerinden biri olan Lafayette, Amerikan baðýmsýzlýk savaþý patlak
verince Philadelphia'ya gitmiþ, Ýngilizlere karþý Amerikalýlarýn safýnda yer almýþ,
general olmuþ, George Washington'la beraber Ýngilizleri söküp atmýþ, “iki
dünyanýn kahramaný” ilan edilmiþti.
* Ýþte böyle bir adamýn soyundan gelen
Curtis, özgürlük, baðýmsýzlýk hikayeleriyle büyümüþtü. O küçücük yaþýna raðmen
“baðýmsýzlýk” kavramýnýn, dünyadaki en saygýn yaþam biçimlerinden biri olduðunu
biliyordu. Amerikan gazetelerinde Türk Kurtuluþ Savaþý'yla alakalý haberleri
okumuþ, The Saturday Evening Post dergisinde yayýnlanan Mustafa Kemal
röportajýný okumuþ, okudukça hayran olmuþ, yeni kurulan þehir “Angora”yý çok
merak etmiþ, ulaþýr mý ulaþmaz mý, ciddiye alýnýr mýyým alýnmaz mýyým diye
düþünmeden, 28 Ekim 1923 akþamý yukarýdaki mektubunu yazmýþtý.
* 75 sene geçti…
* Tamý tamýna 75 sene boyunca Türkiye'nin
haberi olmadý. *
Çünkü, Mustafa Kemal bu mektubu,
fýrsattan istifade propaganda için, Türkiye Cumhuriyeti'nin reklamý olsun diye
yazmamýþtý. Ne gazetelerin haberi olmuþtu, ne de Amerikan konsolosluðuna
duyurulmuþtu.
10 bin kilometre uzaktaki 10 yaþýndaki
bir çocuðun samimi duygularýna, samimi bir cevap vermiþti, hepsi buydu.
* Curtis büyüdü, Yale Üniversitesi'nde
okudu, makine mühendisi oldu, Columbia Üniversitesi'nde iþletme yüksek lisansý
yaptý, Çek cumhuriyetine gitti, Prag'ta Charles Üniversitesi'nde Slav dilleri
üzerine eðitim alýrken, ikinci dünya savaþý çýktý, ülkesine döndü, aile
þirketinin baþýna geçti, fabrika kurdu, itfaiye kamyonlarý üretti, Avrupa'dan
Afrika'ya onlarca ülkeye ihracat yaptý, çok zengin bir iþadamý oldu, Newport
Sanat Müzesi'nin, Tarih Kurumu'nun, Newport Müzik Festivali'nin, Redwood
Kütüphanesi'nin en büyük sponsoru oldu, “yýlýn hayýrseveri ödülü”nü aldý. 
* 85 yaþýndayken, ABD'de yaþayan Saliha
Sulander isimli Türk vatandaþýyla tesadüfen tanýþtý, sohbet sohbeti açýnca,
Mustafa Kemal'in kendisine yazdýðý mektuptan bahsetti.
Saliha haným kulaklarýna inanamýyordu,
acaba ben mi bilmiyorum diye araþtýrdý, hayýr, mektuplaþmadan kimsenin haberi
yoktu.
Aslýna bakarsanýz, Amerikan Life dergisi
1959'da bu mektuplarý yayýnlamýþtý ama, dünyadan haberi olmayan sayýn Türk
basýnýnýn haberi olmamýþtý.
Saliha Sulander derhal Türk
büyükelçiliðine gitti, bu mucizevi tesadüfü anlattý. Elçilik görevlilerimiz
Curtis'e ulaþtý, mektup incelendi, netleþtirildi, Ankara haberdar edildi.
* Sene 1998… Bülent Ecevit'in talimatýyla,
kültür bakanýmýz Ýstemihan Talay tarafýndan Türkiye'ye davet edildi.
* Curtis, kýzýyla birlikte Ankara'ya
geldi. “Polatlý diye bir yer olduðunu biliyorum, resmi davetlerden önce
Polatlý'ya gitmek istiyorum” dedi. Herkes merak etti tabii, hay hay gidelim
ama, niye.? Meðer, Curtis henüz iþ hayatýna yeni baþladýðý dönemde Polatlý
Belediyesi'ne itfaiye aracý satmýþtý iyi mi…
Gittiler Polatlý'ya, 40 sene önce
sattýðý itfaiye aracý hâlâ kullanýlýyordu. 
* 1960'tan itibaren Türkiye'ye defalarca
gelmiþti, Ankara'yý Ýstanbul'u Ýzmir'i gezmiþti, tekneyle Ege ve Akdeniz
kýyýlarýmýzý dolaþmýþtý.
Anýtkabir'i ziyaret etmiþ, kendisine
ömrü boyunca ilham veren Atatürk'ün kabri baþýnda saygý duruþunda bulunmuþtu.
* Bu defa, Türkiye Cumhuriyeti devletinin
resmi davetlisi olarak Ankara'daydý. “Hayatýmýn en duygulu anýný yaþýyorum”
dedi. Mustafa Kemal'in kendisine gönderdiði mektubu, Anýtkabir müzesinde
sergilenmek üzere Türkiye'ye armaðan etti.
* Anýtkabir'deki törende kýsa bir konuþma
yaptý. “1938'te Atatürk'ün öldüðünü duyduðumda 25 yaþýnda bir delikanlýydým.
Niye aðladýðýmý kimse anlamamýþtý” dedi.
* 2012'de… 99 yaþýndayken gözlerini yumdu.
* Curtis'in hayatýný araþtýrýrken, tam bu
noktaya geldiðimde, inanýn ben de þu an sizin hissedeceklerinizi hissetmiþ,
inanýlmaz tesadüf nedeniyle gözyaþlarýmý tutamamýþtým…
Curtis'in uykusunda vefat
ettiði gece, 10 Kasým'dý.!

* Ve,
yarýn 29 Ekim. Amerikalý çocuklarýn ilham aldýðý, görmek için can attýðý
Cumhuriyet'ten, Amerika'ya vizeyle bile gidemeyen cumhuriyete nasýl savrulduðumuzu
tekrar tekrar düþünmenin vaktidir.
@#ÖkkeþBölükbaþý ©#MedyaGünebakýþ
Ökkeþ
Bölükbaþý,
Ýstanbul –Kasým.2019- okkesb61@gmail.com,
http://www.medyagunebakis.com/ -okkesb@turkfreezone.com,
|