ATASÖZLERİ.! & ATASÖZLERİMİZ.!

Atasözleri, Halkın Yalnızca Ortak Duygu Ve Düşüncelerini Değil Ortak Dil Zevkini de Yansıtır.!

Paylas:
  • Facebook'da Paylaş
  • Twitter'da Paylaş

ATASÖZLERİ.!  &  ATASÖZLERİMİZ.!

Atasözleri, Halkın Yalnızca Ortak Duygu Ve Düşüncelerini Değil Ortak Dil Zevkini de Yansıtır.!

ATASÖZLERİMİZ

!.*EGEMENLİK KAYITSIZ, ŞARTSIZ MİLLETİNDİR*.!

İnsanlar Birbirleriyle konuşurlarken, *Maymun İştahlı, *Kaz Kafalı, *Kuş Beyinli, *Angut, *Çantada Keklik, *Deve Kini, *Çirkin Ördek Yavrusu, *Eşek Şakası, *Örümcek Kafalı. *Geyik Muhabbeti, *Kurtlar Sofrası, *Nankör Kedi, *Sütçü Beygiri, *Karınca Kararınca, *Sazan Gibi Atlama Her Lafa, *Devede Kulak, *Yok Devenin Başı. *Maymun Suratlı, *Eşek Sıpası, *Keçi İnadı, *Yılan Hikâyesi, *Balık İstifi, *Fare Deliği, *Karınca Duası Gibi, Demiyor mu.?

@#ÖkkeşBölükbaşı ©#MedyaGünebakış

 

ATASÖZLERİMİZ

- *Aç Ayı Oynamaz*

- *At İzi İt İzine Karışmış*

- *Attan İnip Eşeğe Bindi*

- *At Sahibine Göre Kişner*

- *Aslanı Fareye Boğdurdu*

- *Armudun İyisini Ayılar Yer*    

- *Atın Ölümü Arpadan Olsun*

- *Aslan Yatağından Belli Olur*  

- *Agop'un Kazı Gibi Bakma Öyle*

- *Acemi Katır Kapı Önünde Yük İndirir*

- *Ayı Yavrusunu Severken Öldürürmüş*

- *Attığın Taş Ürküttüğün Kurbağaya Değmedi*

- *Aç Tavuk Kendini Buğday Ambarında Görür*

- *Anlayana Sivrisinek Saz, Anlamayana Davul Zurna Az*

- *Balık Baştan Kokar*

- *Bu İşte Bit Yeniği Var*  

- *Bulanık Suda Balık Avlıyor*

- *Beleş Atın Dişine Bakılmaz*

- *Beş Parmak Bir (Düz) Olmaz*

- *Bülbülün Çektiği Dili Belası*

- *Bir Çöplükte İki Horoz Ötmez* 

- *Bir Koyundan İki Post Çıkmaz*

- *Besle Kargayı, Oysun Gözünü*

- *Büyük Balık Küçük Balığı Yutar*

- *Bir Tilki Derisi İki Kez Soyulmaz*

- *Bir Sıçrarsın Çekirge, İki Sıçrarsın*

- *Bana Dokunmayan Yılan Bin Yaşasın*

- *Burada Başçavuşun Eşeği mi Osuruyor*

- *Başımıza Gelen Pişmiş Tavuğun Başına Gelmedi*

- *Bülbülü Altın Kafese Koymuşlar, İlle de Vatanım Demiş*

- *Çil Yavrusu Gibi Dağıldılar*

- *Çıngıraklı Deve Kaybolmaz*

- *Çok Söz Anlaşılmaz, Yalçın Kaya Yıkılmaz*

- *Deveye Hendek Atlattı*

- *Domuzdan Kıl Kopardı*

- *Deveden Büyük Fil Var*

- *Deveyi Havuduyla Yuttu*

- *Dananın Kuyruğu Koptu* 

- *Dut Yemiş Bülbüle Döndü*

- *Denize Düşen Yılana Sarılır*  

- *Deveyi Diken, İnsanı Si-Öpen*

- *Deve Silkinse Eşeğe Yük Çıkar*

- *Devlet Malı Deniz, Yemeyen Domuz*

- *Deveye Boynun Eğri Demişler, Nerem Doğru ki Demiş*

- *Değirmende Doğmuş Sıçan, Gök Gürlemesinden Korkmaz*

- *Eşek Hoşaftan Ne Anlar*

- *Eşeği Sağlam Kazığa Bağla*

- *Emanet Eşeğin Yuları Gevşek Olur*

- *Eşek Olana Semer Vuran Çok Olur*

- *Eşek Sudan Gelinceye Kadar Dövdü*

- *El Elin Eşeğini Türkü Çağırarak Arar*

- *Eceli Gelen Köpek Cami Duvarına İşer*

- *Eşeğin Aklına Karpuz Kabuğu Düşürme*

- *Eceli Gelen Sıçan Kedinin Taşaklarını Kaşır*

- *Eşeğe Altın Semer De Vursan, Eşek Yine Eşektir.

- *Fincancı Katırlarını Ürkütme*  

- *Fakirin Tavuğu Tek Tek Yumurtlar*

- *Geçti Bor'un Pazarı, Sür Eşeği Niğde'ye*

- *Havlayan Köpek Isırmaz*

- *Horoz Ölür, Gözü Çöplükte Kalır*

- *Her Horoz Kendi Çöplüğünde Öter*

- *Her Koyun Kendi Bacağından Asılır*

- *İt, İti Isırmaz*

- *İtin Götüne Soktu*

- *İt Ürür Kervan Yürür*

- *İti An, Çomağı Hazırla*

- *İki Kılıç Bir Kına Sığmaz*

- *İt Kağnı Gölgesinde Yürür, Kendi Gölgesi Sanır*

- *İtin Duası Kabul Olsaydı, Gökten Kemik Yağardı*

- *Keçileri Kaçırdı*

- *Kuyruğu Titretti*

- *Köpeğe Atsan Yemez*

- *Kılavuzu Karga Olanın*

- *Kazın Ayağı Öyle Değil*

- *Kedi Olalı Bir Fare Tuttu*

- *Karga Bokunu Yemeden*  

- *Köpek Bağlasan Durmaz*

- *Kurt Dumanlı Havayı Sever*  

- *Kimin Tavuğuna Kışt Demişiz*

- *Kuzguna Yavrusu Ak Görünür*  

- *Kediye Ciğer Emanet Edilmez*

- *Kukumav Kuşu Gibi Düşünüyor*

- *Kişi Göğe Tükürse, Yüzüne Düşer*

- *Kedi Götünü Görmüş Yara Sanmış*  

- *Kedi Uzanamadığı Ciğere Murdar Der*   

- *Kedi Gibi Dört Ayağının Üstüne Düştü*

- *Kaz Gelen Yerden, Tavuk Esirgenmez*

- *Karaman'ın Koyunu, Sonra Çıkar Oyunu*

- *Kurt Kocayınca Köpeğin Maskarası Olur*

- *Kasap Et Derdinde, Koyun Can Derdinde*

- *Köprüyü Geçene Kadar Ayıya Dayı Derler*

- *Komşunun Tavuğu Komşuya Kaz Görünür*

- *Kılavuzu Karga Olanın Burnu Bok’tan Kurtulmaz*

- *Kadının Sırtından Sopayı, Karnından Sıpayı Eksik Etme*

- *Koyunun Olmadığı Yerde, Keçiye Abdurrahman Çelebi Derler*

- *Leyleği Havada Gördü*

- *Leyleğin Ömrü Laklakla Geçer*

- *Maymun Gözünü Açtı*

- *Nalları Havaya Dikti*

- *Ohooo, Ölme Eşeğim Ölme*

- *Öküzün Altında Buzağı Arıyor*

- *Öküz Öldü, Ortaklık Bozuldu*

- *Ölmüş Eşek, Kurttan Korkmaz*

- *Ölecek Sıçan Kedi Ayağını Kaşır*

- *Öküzün Trene Baktığı Gibi Bakma*

- *Postu Deldirdi*

- *Pireyi Deve Yapma*

- *Parolayı Bilen Kişi Ölmez*

- *Sinek Avladı*

- *Sinekten Yağ Çıkarıyor*

- *Sermayeyi Kediye Yükledi*

- *Süt Dökmüş Kediye Döndü*

- *Sürüden Ayrılanı Kurt Kapar*  

- *Sıkıntı Ebediyen Sırtta Kalmaz*  

- *Su İçene, Yılan Bile Dokunmaz*

- *Sinek Küçüktür Ama Mide Bulandırır*

- *Sen Ağa, Ben Ağa, Bu İneği Kim Sağa.?*

- *Şaşkın Ördek Kıçından Dalar*

- *Şaşmaz Ok Olmaz, Yanılmadık Bilgin Olmaz*

- *Tok Evin Aç Kedisi*

- *Tilki Uykusuna Yattı* 

- *Teke’den Süt Çıkardı*

- *Tavşana Kaç, Tazıya Tut*

- *Tay Yetişirse At Dinlenir*

- *Turnayı Gözünden Vurdu*

- *Tavuk Götü Tövbe Tutmaz*   

- *Tembele Bulut Bile Yük Olur*

- *Tatlı Dil Yılanı Deliğinden Çıkarır*

- *Tavşan Boku Gibi, Ne Kokar Ne Bulaşır*

- *Tavşan Dağa Küsmüş, Dağın Haberi Olmamış*

- *Tilkinin Dönüp Dolaşıp Geleceği Yer Kürkçü Dükkânıdır*

- *Uçan Kuşa Borcu Var*

- *Uygun Olmayan Yerde Değirmen Yapan Yararsız Ark Yapar*

- *Vakitsiz Öten Horozun Başını Keserler*

- *Yuvayı Dişi Kuş Yapar*

- *Yaş Ot Yanmaz, Elçi Ölmez*

- *Yaşlı Öküz Baltadan Korkmaz*

- *Yılanın Başı Küçükken Ezilmeli*

- *Ya Bu Deveyi Güdersin, Ya Bu Diyardan Gidersin*

ATASÖZLERİMİZ

!.*EGEMENLİK KAYITSIZ, ŞARTSIZ MİLLETİNDİR*.!

https://www.youtube.com/watch?v=R6gSMSYKhKU

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Sürekli;

“İki Koyun Güdemeyene Oy Vermeyin” *Demiyor mu.?

“Bunlar İki Kaz Güdemez” *Demiyor mu.?

Gazetecilere;

“Tasmalılar, Akbabalar, Sürüngen” *Demiyor mu.?

Daha Geçenlerde;

“Anırsalar da, Anırmasalar da” *Demedi mi.?

*Türkçe Var Olduğundan Beri Hayvanlı Atasözleri Kullanılmıyor mu.?*

*Atasözleri Suçsa, Eğer Bu Hukuksa,

Sokakta Tutuklanmayan Kimse Kalmaz*

 

@#ÖkkeşBölükbaşı ©#MedyaGünebakış

Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul -Şubat.2022 -okkesb61@gmail.com,
http://www.medyagunebakis.com/ -okkesb@turkfreezone.com,

 

ATASÖZLERİ.!  &  ATASÖZLERİMİZ.!

Atasözleri, Halkın Yalnızca Ortak Duygu Ve Düşüncelerini Değil Ortak Dil Zevkini de Yansıtır.
Geçmişten günümüze gelen, uzun deneyimlerden yararlanarak kısa ve özlü öğütler veren, toplum tarafından benimsenerek ortak olarak kullanılan kalıplaşmış sözlere Atasözü denir. Türkçe’ de "sav" ve "Darb-ı Mesel" olarak da bilinir.


ATASÖZLERİ ANONİMDİR

Atasözleri bir toplumun duygu, düşünce inanç ve kültür yapısını yansıtır. Atasözlerinin kim tarafından ne zaman söylendiği bilinmez. Bu sözler topluma mâl olmuş, toplum tarafından benimsenmiş ve yüzyılların düşünce ve mantık isteminden geçerek günümüze ulaşmış kısa ve özlü sözlerdir. Atasözleri, bir düşünce açıklanırken ya da savunulurken tanık olarak da gösterilirler.

BİÇİM ÖZELLİKLERİ
Atasözleri, biçim yönünden diğer yazı türlerine göre farklı özellikler gösterir. Öykü, roman, şiir, deneme gibi yazı türleri pek çok cümlenin bir araya gelmesi ve anlam yönünden bütünleşmesiyle oluşur. Buna karşın atasözleri genellikle bir, en fazla iki cümleden oluşur. Bütün duygu ve düşünceler bu tek cümleye sığdırılır. Bu cümleler kişiden kişiye değişmez. Halkın ortak malıdır ve halk tarafından aynı biçimde söylenir. Atasözlerinde biçim özellikleri şu başlıklar altında toplanabilir.

ATASÖZLERİNDE KALIPLAŞMA
Atasözleri bir toplumun ortak kullandığı kalıplaşmış sözlerdir. Bu nedenle herhangi bir kimse, atasözlerindeki sözcükleri ya da sözcüklerin sırasını değiştiremez. Örneğin "Dikensiz gül olmaz." atasözü "Gül dikensiz olmaz" şeklinde söylenemez.

"Komşunun tavuğu komşuya kaz görünür" atasözündeki "kaz" kelimesi yerine "ördek" veya "horoz" denmez.

Bunun nedeni, atasözlerinin bir kişinin değil, bütün toplumun ortak malı olması ve o toplumun düşünce ve dil zevkini yansıtmasıdır.

ATASÖZLERİNİN TARİHSEL SÜREÇTEKİ DEĞİŞİKLİĞİ
Örnek:

*Ayağını yorganına göre köskıl

→ Ayağını yorganına göre uzat*

Bu atasözündeki "köskıl" kelimesinin yerine günümüzde "uzat" kelimesi kullanılmaktadır. Tarih Boyunca Dilde Ve Kültürde Oluşan Değişmeler Atasözlerine De Yansımıştır.
Kalıplaşmanın bir istisnası da bir atasözünün farklı bölgelerde değişik şekillerde söylenmesidir.
Örnek:

*Mum dibine ışık vermez. → Çıra dibi karanlık olur*
Er ekmeği er kursağında kalmaz.

→ Er lokması er kursağında kalmaz.
Örneklerdeki gibi bazı atasözlerinde, hem sözcüklerin sırası hem de sözcükler değişebilmektedir. Ancak, bu değişiklik kişiden kişiye değil bölgeden bölgeyedir. Bu durum, atasözlerinin tarihsel süreç içinde ve farklı bölgelerde değişikliğe uğrayabildiğini gösterir.

CÜMLE TÜRLERİNE GÖRE ATASÖZLERİ
Türkçede bulunan bütün cümle türlerine atasözlerinde de rastlanır. Atasözleri kısa ve özlü sözler olduğu için genelde bir-iki cümleden oluşur. Daha uzun cümlelerden oluşan Türk atasözlerinin sayısı azdır. Atasözlerinde kullanılan cümle türleri şu şekilde sıralanabilir.

YALIN CÜMLE
Atasözlerinin çoğu yalın cümle biçimindedir. İçinde sadece bir yargı bulunan atasözleri genellikle yalın cümleler biçiminde anlatılır.
Örnek:

Ağaç kökünden yıkılır.

Aç köpek fırın duvarını deler.

Vakit nakittir.

BİRLEŞİK CÜMLE
İçinde iki yargı bulunan atasözleri genelde birleşik cümle biçiminde kurulur.
Örnek:

Dağ ne kadar yüce olsa, yol üstünden aşar.

Erkek aslan aslan da, dişi aslan aslan değil mi.?

Elin ağzı torba değil ki büzesin.

DEVRİK CÜMLE
Atasözlerinde şiirsel bir anlatıma özen gösterildiğinden pek çok atasözü devrik cümlelerle kurulmuştur.
Örnek:

Gülme komşuna, gelir başına.

Besle kargayı, oysun gözünü.

Sık gidersen dostuna, yatar arka üstüne.

AD CÜMLELERİYLE KURULAN ATASÖZLERİ
Ad cümleleriyle kurulan atasözlerimde yüklem ad ya da ad soylu sözcüklerden oluşur.

Örnek:

Almak kolay, ödemek güçtür.

Akıl için yol birdir.

İki el bir baş içindir.

Ad cümleleriyle kurulan atasözlerinde var, yok sözcükleri ek eylem alarak yüklem olur.
Örnek:

Kalpten kalbe yol vardır.

Ölümden öte köye köy yoktur.

Ad cümleleriyle kurulan atasözlerinin çoğunda ek eylem-dır söylenmez. Bu durumda genellikle herhangi bir anlam kaybı söz konusu olmaz.
Örnek:

Can cümleden aziz.

Hizmetçi kırarsa suç,

Hanım kırarsa kaza.

EYLEM CÜMLELERİYLE KURULAN ATASÖZLERİ
Eylem cümleleriyle kurulan atasözlerinde yüklem eylem olur. Eylem cümlesiyle kurulan atasözlerinin sayısı ad cümlesiyle kurulanlara nazaran daha çoktur.
Örnek:

Can boğazdan gelir.

Zorla güzellik olmaz.

İki at bir kazığa bağlanmaz.

Bazı atasözlerinde eylem söylenmez.

Anlam kendiliğinden ortaya çıkar.
Örnek:

Ata arpa, yiğide pilav.

Bakarsan bağ, bakmazsan dağ.

Ek Eylemle Kurulan Atasözleri
Bazı atasözleri ek eylemle kurulurlar.
Örnek:

Akıl için yol birdir.

Yiğidin malı

ATASÖZLERİNDE KİPLER
Atasözleri, uzun tarihî bir süreçte oluştuğu ve çağlar boyu geçerli olduğu için genellikle geniş zaman kipiyle kurulmuştur. Doğrudan öğüt veren atasözlerinde emir kipinin kullanıldığı görülmektedir. yküleme ya da rivayet biçiminde söylenen atasözlerinde belirsiz geçmiş zaman kipinin kullanıldığı görülür. Belirli geçmiş zaman ve şimdiki zaman kipleriyle kurulmuş atasözü sayısı oldukça azdır.

Geniş Zaman Kipiyle Kurulmuş Atasözleri:

Ağır kazan geç kaynar.

Bir başa bir göz yeter.

Boş çuval ayakta durmaz.


Belirsiz Geçmiş Zaman Fiiliyle Kurulmuş Atasözleri: İnsanoğlu çiğ süt emmiş.

Yaş yetmiş, iş bitmiş.

Yılan sokan uyumuş, aç kalan uyumamış.


Soru Kipiyle Kurulmuş Atasözleri:

Akıl olmayınca ne yapsın sakal.?

Tok ne bilir aç hâlinden.?

Her sakallıyı baban mı sanırsın.?


İstek Kipiyle Kurulmuş Atasözleri:

Ağır git ki yol alasın.

Sabah ola, hayır ola.

Baba malı tez tükenir,

evlât gerek kazana.


Emir Kipiyle Kurulmuş Atasözleri:

Baş kes, yaş kesme.

Önce düşün, sonra söyle.

Bin bilsen de bir bilene danış.

ATASÖZLERİNİN ANLAM ÖZELLİKLERİ
Atasözleri belli bir toplumun ve/veya bütün insanlığın yaşam felsefesidir. İnsanlarda bulunan sevgi, kıskançlık, bencillik, dostluk, düşmanlık gibi duygular evrenseldir. Bu nedenle bu duyguları yansıtan atasözleri de evrensel olarak kabul edilmektedir. +Dünyada pek çok ulusun kullandığı atasözleri karşılaştırıldığında, bu atasözlerinin pek çoğunun aynı ya da benzer olduğu görülmüştür. Atasözleri evrensel değerler yanında bir ulusa özgü kültürel değerleri de yansıtır. Örneğin "Gözden ırak olan, gönülden ırak olur", "Dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur",

"Vakit nakittir" gibi atasözleri evrenseldir. Bunlara benzer atasözlerini bütün dillerde bulmak mümkündür.

"Osmanlı, tavşanı araba ile avlar", "Türk'ün aklı aldadır" gibi atasözleri ise ulusaldır. Bunlara benzeyen atasözleri bir ulusun kültürünü yansıtır.

Atasözlerinin konulara çoğu zaman kullanıldıkları bölgeye ve ülkeye göre değişiklikler gösterir. Türk toplumunda tarih boyunca askerlik ve çiftçilik önemli olduğu için at, it, kurt, koyun, silah ve yiğitlik konusunda Türkçe'de pek çok atasözü vardır. Buna karşın Alman atasözlerinde daha çok ayı, kartal gibi Almanya'nın sembolü haline gelmiş konulara yer verilir. Bu nedenlerle, atasözlerinde evrensel ve toplumsal düzen ile bu düzendeki iyi, kötü bütün özellikler görülür.

ATASÖZLERİNDE ANLAM AKTARMASI VE SOMUTLAŞTIRMA
Atasözlerinin çoğunda sözcükler kendi anlamlarında kullanılmaz. Cümleler kurulurken genelde konular somutlaştırılır. Kısa ve özlü bir anlatımla konu daha güzel, etkili ve çarpıcı biçimde sunulur. Genellikle sözcükler benzetme, örnekleme yoluyla başka anlamlarda kullanılarak anlatıma şiirsel bir güzellik katılır. Bazı atasözlerinin dizeler ve beyitler biçiminde oluşu, halkın atasözlerinde şiirsel anlatıma verdiği önemi gösterir.

Örnekler:
"Sakla Samanı, Gelir Zamanı" atasözünde saman sözcüğü gerçek anlamında kullanılmamıştır. Bu atasözünde, en değersiz şeylerin bile saklandığı zaman günün birinde işe yarayabileceği belirtilmektedir.

"Yuvayı Dişi Kuş Yapar" atasözünde ev düzeni ile ilgilenen kadın, yuvayı yapan dişi kuşa benzetilmiştir. Dolayısıyla dişi kuş sözcük öbeği kadın sözcüğünün yerine kullanılmıştır.

"Koyun Can Derdinde, Kasap Et Derdinde" atasözünde koyun sözcüğü büyük sıkıntılar içinde çırpınan insanı, kasap sözcüğü bu insanın düştüğü kötü durumdan yararlanmak isteyen ya da yalnızca kendi çıkarını düşünen kimseleri temsil etmektedir.
"Aç Köpek Fırın Duvarını Deler" atasözünde aç bir insanın neler yapabileceği etkili biçimde anlatılmaktadır.

KONULARINA GÖRE ATASÖZLERİ
Atasözlerini birkaç konuyla sınırlandırmak mümkün değildir. İnsan yaşamında yer alan doğum, ölüm, evlilik, arkadaşlık, dostluk, düşmanlık, hırsızlık, gelin, kaynana, ana-baba vb. dâhil her şey atasözlerinin konularını oluşturur.
Atasözlerinin genel konusu yaşamın temel kuralları ve toplumda uyulması gereken temel ilkelerdir. Bu kural ve ilkelere uymayan kimselerin zarar gördüklerine inanılır. Atasözleri başarılı, sağlıklı ve mutlu bir yaşam için insanlara genel uyarılarda bulunur; verdikleri öğütlerle yaşamın temel kural ve ilkelerinin bilinmesine yardımcı olurlar.

BİRBİRLERİYLE ÇELİŞKİLİ ATASÖZLERİ
Evrendeki her şeyin zıddıyla varolduğu olgusu atasözlerine de yansımıştır. Olumlu öğütlerin yanısıra, yalnızca çıkara yönelik olumsuz öğütler veren atasözleri de vardır. "Devletin malı deniz, yemeyen keriz" atasözü bunun örneklerinden birisidir.
Çelişkili atasözleri, ayrıca, toplumda ayrı düşünen grupları ve bu gruplar arasındaki ayrılıkları/çelişkileri ortaya koymaktadır.

Örnekler:
"Biri yer biri bakar; kıyamet ondan kopar" atasözü kişileri yoksul kimselere yardım etmeye teşvik ederken "Aç yanından kaç" atasözü bunun tersini öğütlemektedir.
"Derdini söylemeyen derman bulamaz" atasözü kişileri derterini dostlarıyla paylaşmaya teşvik ederken "Sırrını verme dostuna o da söyler dostuna" atasözü bunun aksini savunmaktadır.
Her koyun kendi bacağından asılır.

Kurunun yanında yaş da yanar.
İyi insan lafının üstüne gelirmiş.

İti an çomağı hazırla.
Taşıma suyla değirmen dönmez.

Damlaya damlaya göl olur.
Zorla güzellik olmaz.

Zora dağ dayanmaz.

ATASÖZLERİ VE DEYİMLER
Atasözleri ve deyimlerin birbirleriyle ortak ve birbirinden ayrılan bazı özellikleri vardır. Birbirleriyle ortak olan en önemli özellikleri, her ikisinin de toplum tarafından ortak olarak benimsenen ve kullanılan kalıplaşmış sözler olmalarıdır. Genellikle bu ortak özelliklerinden dolayı atasözleri ve deyimler birbirine karıştırılır. Oysa her ikisini birbirinden ayıran bazı önemli özellikler vardır.

ÖĞÜT VE YARGI
Deyimler bir anlatım biçimidir. Bir kavramı en güzel, en etkili biçimde anlatmayı amaçlar. Bu nedenle de deyimlerde, atasözlerinde olduğu gibi bir öğüt verme ya da bilgece sözler söyleme çabası yoktur. Attan inip eşeğe binmek, etekleri zil çalmak, ok yaydan çıkmak, bin dereden su getirmek gibi deyimlerde herhangi bir öğüt veya yargı yoktur. Ancak, "Ağaç yaşken eğilir", "Ne ekersen onu biçersin" gibi atasözlerinde hem öğüt hem de yargı vardır. Deyimlerde ise genelde öğüt ve yargı bulunmaz. Atasözleri ile deyimleri birbirinden ayıran en önemli özellik budur.

CÜMLE BİÇİMİNDEKİ ATASÖZLERİ VE DEYİMLER
Bazı deyimler cümle biçimindedir. Cümle biçiminde olan bu deyimlerde yargı vardır. Bu nedenle atasözleri ile karıştırılabilir. Dağ fare doğurdu. / Delik büyük, yama küçük./ Yorgan gitti, kavga bitti. / Tencere yuvarlanmış, kapağını bulmuş. gibi deyimlerde de yargı vardır, ama öğüt yoktur. Atasözleri ve deyimler arasındaki bir fark da değimlerin "öğüt" vermemesidir.

ATASÖZLERİNİ DEYİM OLARAK KULLANMA
Birçok atasözü deyim olarak da kullanılır. Ancak deyimler genelde atasözü olarak kullanılmazlar. "Ne ekersen onu biçersin." atasözü bir konuşma ya da yazıda "Hamdi ektiğini biçti." şeklinde kullanıldığında deyim haline dönüşür.

Örnek:
Ayağını yorganına göre uzat. (atasözü)

→ Ayağını yorganına göre uzatmak (deyim)
Doğmadık çocuğa don biçilmez. (atasözü)

→ Doğmadık çocuğa don biçmek (deyim)
İtle yatan, bitle kalkar. (atasözü)

→ İtle yatıp bitle kalkmak (deyim)
Aman diyene kılıç kalkmaz. (atasözü)

→ Aman diyene kılıç kaldırmak (deyim)

Atasözlerinin çoğu bir anlatım biçimine dönüştüğü zaman deyim olur.
Örnek:
Recep, ayağını yorganına göre uzatmadığı için iflas etti.
Otu çekip, köküne bakmadan, yani adamın ailesini iyice araştırmadan evlenirsen pişman olabilirsin.

ATASÖZÜ ve DEYİM OLARAK KULLANILAN SÖZLER
Bazı sözler hem atasözü hem de deyim özelliği taşır. Ancak bunların sayıları oldukça azdır. Aşağıda örnek olarak verilen sözler öğüt olarak kullanıldıklarında atasözü, konuşma biçimi olarak kullanıldıklarında deyim olur:

Üzümünü Ye, Bağını Sorma.
Sen Ağa Ben Ağa, Bu İneği Kim Sağa.?
Çamsakızı Çoban Armağanı.
Atın Ölümü Arpadan Olsun.!

ATASÖZÜ VE DEYİMLERDE EYLEM ÇEKİMİ
Deyimler genellikle büyük eylem çekimlerine girer. Bu bakımdan atasözlerine nazaran çok daha fazla esneklik gösterirler. Oysa atasözlerinde bu esneklik yoktur. Atasözleri genellikle şimdiki zaman, belirli geçmiş zaman ve gelecek zaman kipiyle kurulurlar.

 

ATASÖZLERİMİZ

!.*EGEMENLİK KAYITSIZ, ŞARTSIZ MİLLETİNDİR*.!

@#ÖkkeşBölükbaşı ©#MedyaGünebakış

Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul - Şubat.2022- okkesb61@gmail.com,

http://www.medyagunebakis.com/ - okkesb@turkfreezone.com,


Köklü Türk Kültürünü Yozlaştıran Bu Atasözlerine Sakın Uymayın.!

*Sakalar İskitler* Yaptığı Atasözleri Paylaşımları İle Türk Kültürünün Bozulduğuna Dikkat Çekti Ve Sonra Toplum Neden Bozuldu-Bozuluyor Diye Soruyoruz* Diye Tepkisini Dile Getirdi.

*Bal tutan parmağını yalar' dedik hırsızlığı mübah gösterdik* diyen Sakalar İskitler'in paylaşımları sosyal medyada gündem oldu.!

KÖKLÜ TÜRK KÜLTÜRÜNÜN ARAPLAŞIP PESPAYELEŞMESİ SÜRECİ BÖYLE BAŞLADI.!

• *Bal Tutan Parmağını Yalar"

Dedik Hırsızlığı Mübah Gösterdik*

• *Devletin Malı Deniz, Yemeyen Domuz"

Dedik Devleti Soymayı Mübah Gösterdik*

• *Yemeyenin Malını Yerler"

Dedik Dolandırıcılığı Mübah Gösterdik*

• *At Binenin, Kılıç Kuşananın"

Dedik Gaspçılığı Mübah Gösterdik*

• *Kol Kırılır, Yen İçinde Kalır"

Dedik Şeyhlerin Tacizini Mübah Gösterdik*

"Söz Gümüş İse Sükût Altındır"

Dedik Ortamı Yalancıya Bırakmayı Mübah Gösterdik*

• *Komşuda Pişer Bize De Düşer"

Dedik Hazırcılığı Mübah Gösterdik..

• *Kaz Gelecek Yerden Tavuk Esirgenmez" Dedik Menfaatçiliği Mübah Gösterdik*

• *Doğru Söyleyeni Dokuz Köyden Kovarlar" Dedik Yalan Söylemeyi Mübah Gösterdik*

• *Bana Dokunmayan Yılan Bin Yaşasın"

Dedik Bencilliği Mübah Gösterdik*

• *Üzümünü Ye Bağını Sorma"

Dedik Haramı Mübah Gösterdik*

• *Köprüden Geçene Kadar Ayıya Dayı De"

Dedik Kurnazlığı, Takiyyeyi Mübah Gösterdik*

 

*Sonra da Toplum Neden Bozuldu,

Bozuluyor Diye Soruyoruz.!*

ATASÖZLERİMİZ

!.*EGEMENLİK KAYITSIZ, ŞARTSIZ MİLLETİNDİR*.!

@#ÖkkeşBölükbaşı ©#MedyaGünebakış

Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul - Şubat.2022- okkesb61@gmail.com,

http://www.medyagunebakis.com/ - okkesb@turkfreezone.com,

 


#NevşinMengü #BugünNeOldu #SedatPeker #SedaSelek #PerdeninÖnüArkası #SedaSelek #PerdeninÖnüArkası #İsmailSaymaz #HakanÇelenk #HilmiHacaloğlu #TarıkToros #Geççek #Tarkan #Geççek #Gitçek

*Geççek* Türkiye'yi Salladı. Siyaset İşi Gücü Bıraktı Şarkıyı ve Şarkıcıyı Konuşuyor.!

 

ATASÖZLERİMİZ

!.*EGEMENLİK KAYITSIZ, ŞARTSIZ MİLLETİNDİR*.!


Diğer Haberler

  • KÖY ENSTİTÜLERİ UNUTULAMAZ, UNUTULMADI.!
  • İSTANBUL’UN YILDIZLARI TRAFİKTE MUTLULUK DAĞITIYOR
  • GELENEKSEL PERPA ŞİİR GÜNLERİ
  • DÜNYA ANADİL GÜNÜ & BİLİNMEYEN DİL KOMEDİSİ
  • GÖNLÜMDE AÇAN AKÇİĞDEM
  • SERKAN BAYER RESİM SEVERLERLE BULUŞUYOR.!
  • 100.YIL PLATFORMU *CUMHURİYET VE KADIN* ETKİNLİĞİ
  • 100.YIL PLATFORMU ÖĞRETMEN KONFERANSI
  • DOKUN ve BAK
  • DARÜŞŞAFAKA ÖĞRENCİLERİ “J.U.C. AWARDS” dan 13 ÖDÜL ALDI
  • TrabzonSporKlübü

    Nasa

    Kentim_İstanbul

    Doga_İcin_Sanat

    ABD_USA

    Department_State

    TelerehberCom

    Google_Blog

    Kemencemin_Sesi

    Kafkas_Music

    Horon_Hause

    Vakıf_Ay

    Dogal Hayatı_Koruma

    Seffaflık_Dernegi

    Telerehber

    Sosyal_Medya

    E-Devlet

    Türkiye Cumhuriyeti

    BACK TO TOP