KEİÖ  - Karadeniz Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi Örgütü

KEÄ° - Karadeniz Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi Örgütü Ã¼lkemizin

giriÅŸimleri ile 25 Haziran 1992 tarihinde Ä°stanbul Zirvesi

sırasında yayımlanan bir Deklarasyon ile kurulmuştur.

Åžu anda, KEİ’nin Arnavutluk, Azerbaycan,  Bulgaristan,

Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Romanya, Rusya

Federasyonu, Sırbistan, Türkiye, Ukrayna ve Yunanistan

olmak üzere 12 üyesi bulunmaktadır.

Sekretaryası İstanbul’da bulunan KEİ'nin amacı; KEİ üyesi

ülkelerin potansiyellerinden, coğrafi yakınlıklarından,

ekonomilerinin birbirlerini tamamlayıcı özelliklerinden

yararlanarak aralarındaki ikili ve çok taraflı ekonomik,

teknolojik ve sosyal ilişkileri çeşitlendirmeleri ve daha da

geliştirmeleri, böylelikle Karadeniz havzasının bir barış,

istikrar ve refah bölgesi olmasını sağlamaktır. Bu amaca

ulaşmak için seçilen araç ise ekonomik işbirliğidir. Üye

ülkeler arasındaki politik ve ekonomik ilişkilerin, uyumun

geliştirilmesi istikrar ve barışın korunması, bölgedeki

dostluğun ve iyi komşuluk ilişkilerinin teşvik edilmesi için

örnek bir model olarak gündeme gelmiÅŸtir. 

KEİÖ  - Karadeniz Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi Örgütü

BSECO-Black Sea Economic Cooperation Organization

25 Haziran 1992 tarihinde Ä°stanbul’da Düzenlenen Zirvede

İmzalanan Anlaşma İle Kurulan, Karadeniz Havzasındaki

Ülkelerin Ekonomik İş Birliğini Amaçlayan Uluslararası

KuruluÅŸtur.

Kurucu Ãœyeler

 Arnavutluk         Azerbaycan       Bulgaristan

 Ermenistan        Gürcistan           Moldova

 Romanya            Rusya                  Türkiye

 Ukrayna              Yunanistan

Sonradan Katılan Üyeler

 Sırbistan ---   Kuzey Makedonya

ÃœYELÄ°K BAÅžVURUSU KABUL EDÄ°LMEYEN ÃœLKELER

Kıbrıs Cumhuriyeti, Sırbistan-KaradaÄŸ ve Makedonya’nın üyelik müzakereleri 2002 yılında baÅŸladı. 2003 yılındaki Erivan zirvesine

Sırbistan-Karadağ ve Makedonya davet edildi. Sırbistan-Karadağ

2004 yılında düzenlenen Bakü zirvesinde örgüte katıldı. 2006

yılındaki bölünmeye rağmen Sırbistan hala örgüt üyesi olarak

kabul edilirken, KaradaÄŸ'ın statüsü ortak olarak deÄŸiÅŸtirildi. 

Kıbrıs Cumhuriyeti’nin üyelik baÅŸvurusu ise Türkiye’nin

vetosu (Kıbrıs sorunu) nedeniyle kabul edilmedi.

GÖZLEMCİ ÜLKELER

 Almanya              A B D                   Avusturya

 Belarus               Ã‡ekoslovakya   Fransa

 Hırvatistan          Ä°srail                     Ä°talya                  

 Mısır                     Polonya              Slovakya

 Tunus

@#ÖkkeşBölükbaşı ©#MedyaGünebakış

Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul - Şubat.2022- okkesb61@gmail.com,

http://www.medyagunebakis.com/ - okkesb@turkfreezone.com,

KEİ’nin TARİHÇESİ ve İŞBİRLİĞİ YAPISI

Karadeniz Ekonomik İşbirliği fikri, 1980'li yılların sonunda

DoÄŸu Avrupa Ãœlkeleri ve Sovyetler BirliÄŸi'ndeki deÄŸiÅŸim

sürecinin hızlandığı bir dönemde doğmuştur.

Hammadde ve enerji kaynakları yönünden çok zengin olan

eski Sovyetler Birliği'nde savunma ve uzay sanayi gibi alanlara yatırım yapılmış, buna karşılık başta tüketim malları olmak üzere

insana yönelik yatırımlar ihmal edilmiştir.

Türkiye ise eski Sovyetler Birliği'nin çok fazla ihtiyaç duyduğu

ve Batı ülkelerinde pazarlamada güçlük çekebileceği gıda ve

tüketim mallarına sahip bulunmaktadır. Sanayileşmede önemli

bir aşama kaydeden ve yeni bir atılıma hazırlanan Türkiye yanı

başındaki bu hammadde ve enerji kaynaklarına, eski Sovyetler

Birliği ise gıda ve tüketim mallarına ihtiyaç duymaktadır.

Bütün bu yeni koşullar Karadeniz Havzası'ndaki diğer ülkeler

için de geçerlidir. Üstelik Sovyetler Birliği'nde birçok Türk Cumhuriyetleri'nin bulunması, ilişkilerin geliştirilmesinde

temel etken olabilmektedir.

Değinilen tüm bu gelişmeler, Türkiye ile Karadeniz'e kıyısı olan

ülkeler arasında ekonomik iş birliği ve bölgesel bütünleşme

girişimi için uygun bir ortam oluşturmuştur. KEİ fikri böyle bir

ortamda ortaya atılmıştır.

KEİ, dünyada küreselleşme ve bölgesel düzeyde uluslararası

bütünleşme yönünde, siyasal ve ekonomik alanda yeniden

yapılanma sürecinin bir ürünüdür. Doğu Avrupa'da, ekonomik

boyutta serbest piyasa ekonomisine ve siyasal boyutta

çoğulcu demokrasiye geçiş sürecinin yarattığı ortamda,

konumunu ve zamanlamasını bulan KEİ fikri, öncülüğünü

Türkiye'nin yaptığı bir bölgesel ekonomik iş birliği girişimidir.

Başlangıçta KEİ'nin amacının Karadeniz'e kıyısı olan ülkeler

arasında aşamalı olarak bir "serbest ticaret bölgesi" kurulması

olduğu belirtilmiş, ancak daha sonra yapılan toplantılarda bu

girişimin "ekonomik iş birliği" çerçevesinde değerlendirilmesi

gereken bir giriÅŸim olarak nitelendirilmiÅŸtir.

KEÄ°'nin ilk kurucu üyeleri Karadeniz'e kıyısı olan Türkiye, eski 

Sovyetler BirliÄŸi, Romanya ve Bulgaristan'dır. Sovyetler BirliÄŸi'nin

dağılması üzerine, Bağımsız Devletler TopluluÄŸu olarak Rusya, Ukrayna, Azerbaycan, Moldova, Gürcistan ve 

Ermenistan kurucu üye sıfatıyla katılmışlardır. Daha sonra Karadeniz'de kıyısı olmayan Yunanistan ve Arnavutluk kurucu üye olarak katılmıştır.

KEÄ° ile ilgili ilk toplantı Türkiye'nin giriÅŸimi ile 19 Aralık 1990'da Ankara'da yapılmıştır. Türkiye, eski Sovyetler BirliÄŸi, Romanya ve Bulgaristan'ın resmî delegelerinin yanı sıra, eski Sovyetler BirliÄŸi Heyeti içinde; Azerbaycan, Gürcistan, Moldova ve Ermenistan Cumhuriyetleri'nin DışiÅŸleri Bakan Yardımcıları yer almıştır. Toplantıda taraflar, Türkiye tarafından hazırlanan ve önerilen iÅŸ birliÄŸinin temel prensiplerini kapsayan taslak üzerinde çalışmışlar, sonuç bildirgesinde "Karadeniz Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi" nin kurulmasında anlaÅŸmaya vardıklarını resmen açıklamışlardır. 12-13 Mart 1991 tarihlerinde BükreÅŸ'te, 23-24 Nisan 1991 tarihlerinde Sofya'da uzman düzeyinde toplantılar yapılmıştır. Bu toplantılarda KEÄ°'nin amaçları ve prensipleri üzerinde ortak bir anlaÅŸmaya varılmıştır. 11-12 Temmuz 1991 tarihlerinde yapılan toplantıda, KEÄ° AnlaÅŸması metni üzerindeki çalışmalar sonuçlandırılarak, imzaya hazır hale getirilmiÅŸtir. Moskova toplantısında taraflar, KEÄ° AnlaÅŸması'nın yakın bir gelecekte Türkiye'de yapılacak bir toplantıda imzalanması konusunda anlaÅŸmaya varmışlardır.

3 Şubat 1992 tarihinde Türkiye'de; Türkiye, Rusya Federasyonu, Romanya, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan ve Moldova Bakan düzeyinde, Ukrayna ve Bulgaristan ise Dışişleri düzeyinde katılarak, KEİ ile ilgili temel belgeyi parafe etmişlerdir.

KEİ Anlaşması, 25 Haziran 1992 tarihinde İstanbul'da düzenlenen Zirve Toplantısı'nda dokuz üye ülkenin yanı sıra, Yunanistan ile Arnavutluk'un da kurucu üye olarak katıldığı on bir ülkenin devlet veya hükûmet başkanları tarafından imzalanarak, resmen işlerlik kazanmıştır.

KEİ, bundan böyle hükûmetler boyutunun yanı sıra, parlamenterler, özel sektörler, belediyeler ve hatta hükûmetler dışı kuruluşlar boyutuyla; çalışma organları, usulleri ve yöntemleriyle; bankası, İstatistik Veri ve Ekonomik Bilgi Değişimi Koordinasyon Merkezi'yle somut projeleri sonuçlandırabilecek temel öğelere sahip olmuş bulunmaktadır. KEİ'nin uluslararası kimliği de giderek ağırlık kazanmıştır. Karadeniz Ekonomik İşbirliği'ni uluslararası bir örgüte dönüştüren KEİB Anlaşması, 5 Haziran 1998 tarihinde Yalta'da imzalanmıştır. KEİ, imzalanan anayasa ile bölgesel bir ekonomik teşkilata dönüşerek adı, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı olmuştur. Yasayla kurumsallaşma dönemini kapatan KEİ, bundan sonra da program ve proje uygulamasına geçecektir.

KEİ’nin İLKELERİ AMAÇLARI KAPSAMI

KEİ'nin kuruluş aşamasındaki hazırlık çalışmalarında temel amaç olarak Katılan Devletleri’n coğrafi yakınlıklarından ve ekonomilerinin birbirlerini tamamlayıcı özelliklerinden yararlanılarak ticari, ekonomik, bilimsel ve teknolojik iş birliğini geliştirmeleri ve Karadeniz Bölgesi'nin bir barış, iş birliği ve refah bölgesi haline gelmesi öngörülmektedir. Bu temel amaç doğrultusunda kısa dönemde bölge ülkeleriyle iş birliği için uygun ortam oluşturulması ve taraflar arasında mal ve hizmet ticaretinin arttırılması öngörülmüştür. Uzun dönemde ise amaç; bölge ülkeleri arasında ekonomik ilişkileri daha fazla geliştirebilmek için kişilerin, malların, sermayenin ve hizmetlerin serbest dolaşımını sağlamaktır. Bu amaçların gerçekleştirilmesi için uzun dönemde, aşamalı olarak Katılan Devletlerarasında bir serbest ticaret bölgesinin kurulması amaçlanmıştır.

KEİ’nin YAPISI

Karadeniz Ekonomik İşbirliği'ne Katılan Devletler, gerekli hükûmetler arası, parlamentolar arası, iş çevreleri arası ve finansal birimleri içine alan etkileyici bir organizasyon yapısı ortaya koymuştur. KEİ, bu yapı içinde, Katılan Devletleri’n Karadeniz Ekonomik İşbirliği'ne ilişkin görüşlerini ve konumlarını koordine ve senkronize eden ve bürokratik olmayan, etkili bir araç halinde çalışacak tüm olanaklara sahip olmuştur.

Hükûmetler arası birimler, Katılan DİBT - Devletleri’n Dışişleri Bakanları Toplantısı'nı,

Alfabetik sıraya göre seçilen ve altı ayda bir değişen Dönem Başkanı'nı,

Üst Düzey Görevliler Toplantısı'nı, Çalışma Grupları'nı ve uzmanlardan oluşan geçici Özel Çalışma Grupları'nı içine almaktadır ve bu gruplar, Dışişleri Bakanları Toplantıları'nda oluşturulan ve KEİ faaliyetlerini ilgilendiren, somut konularda çalışmalar yürüten yan organlardır.

ÇALIŞMA GRUPLARI

Bilim ve Teknoloji Konusunda İşbirliği, Bankacılık ve Finans, İstatistik Veri ve Ekonomik Bilgi Değişimi, Ulaştırma, Ticaret ve Endüstriyel İşbirliği, İletişim, Çevre Koruma, Turizm alanında İşbirliği, Tarım ve Tarımsal Sanayi, Yasalara İlişkin Bilgi, Enerji

Geçici çalışma grupları

• Yatırımların TeÅŸviki ve Korunması Konusunda Uzmanlar

• Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Uzmanlar

• UlaÅŸtırma Åžebekesi Uzmanlar

• Ä°ÅŸ Âlemine Mensup KiÅŸilerin Seyahatleri

• Örgütsel Konular

  DİBT tarafından alınan bir karar gereğince, merkezi İstanbul'da bulunan KEİ Uluslararası Daimi Sekretaryası kurulmuştur. Başlıca görevleri arasında, DİBT için gündem taslaklarının hazırlanması, Katılımcı Devletler tarafından verilen belgelerin dağıtımı, KEİ Toplantılarına idari destek sağlanması ve KEİ belgelerine ait arşiv hizmetlerinin yerine getirilmesi gibi konular bulunmaktadır.

  Parlamentolar arası birim 1993 yılında Arnavutluk, Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Romanya, Rusya Federasyonu, Türkiye ve Ukrayna temsilcilerinin KEİ Parlamenter Asamblesi (KEİPA) kurulmasına karar vermesi üzerine faaliyete geçmiştir.

  26 Şubat 1993 tarihlerinde İstanbul'da imzalanan bir deklarasyon ile KEİPA oluşturulmuştur. Amaçları şunlardır;

  KEİ'ye Katılan Devletler'in tarihinden gelen ortak değerlerinden de yararlanarak bu iş birliğinin hedef ve amaçlarını bu ülkelerin parlamenterleri aracılığıyla toplumlarına benimsetmek,

  KEİ bünyesinde ekonomik, ticari, sosyal, kültürel ve siyasal iş birliği faaliyetlerine yasal dayanaklar sağlamak ve KEİ'nin amaçlarının gerçekleşmesine katkıda bulunmak,

  KEİ'ye Katılan Devletler'in, devlet ya da hükûmet başkanları ile dışişleri bakanları toplantılarında alınan kararların uygulanması için gerekli yasal düzenlemeleri gerçekleştirmek,

  Karadeniz bölgesinde çoğulcu demokratik yapının ve siyasi istikrarın güçlendirilmesine yardımcı olmak,

  Uluslararası ve bölgesel diğer kuruluşlar ve KEİ Ülkeleri arasındaki iş birliğini geliştirmektir.

  Karadeniz Ekonomik İşbirliği Zirve Deklarasyonu amaçları doğrultusunda oluşturulan Karadeniz Ekonomik İşbirliği Konseyi (KEİK), KEİ'ye Katılan Devletleri’n iş çevrelerini temsil etmektedir. 31 Ağustos 1992 tarihinde İstanbul'da yapılan toplantıda, KEİ Ülkeleri özel sektörleri arasında bir mekanizmanın merkezinin İstanbul'da olması kararlaştırılmıştır. KEİK, iş konseyi sistemi üzerinde, on bir taraf ülke arasında ticari ve sınai iş birliğini geliştirme amacına yönelik olarak çalışmaktadır.

  
  

  KEÄ°'nin finansal birimi, Karadeniz Ticaret ve Kalkınma Bankası'dır. KEÄ° Ticaret ve Kalkınma Bankası'nı kuran anlaÅŸma, 30 Haziran 1994 tarihinde Tiflis’te yapılan KEÄ° DışiÅŸleri Bakanları 4. Toplantısında Türkiye tarafından imzalanmış, 25 Temmuz 1996 tarihli 4150 sayılı kanun ile de Türkiye tarafından onaylanması uygun bulunarak kuruluÅŸ çalışmalarını tamamlamış ve Selanik ÅŸehrinde genel merkezini açmıştır. Banka, ortak bölgesel projeleri geliÅŸtiren finansmanı saÄŸlayan ve gerçekleÅŸtiren ve Katılan Devletler'e gerekli parasal kaynakları saÄŸlayan ana mekanizma fonksiyonunu yerine getirmektedir. Karadeniz Ticaret ve Kalkınma Bankası, KEÄ° örgütsel yapısı içinde önemli bir finansal destek oluÅŸturmaktadır. Banka'nın üyeleri, KEÄ° ülkeleri temsilcileri ile uluslararası banka ve finansman kuruluÅŸlarından oluÅŸur.

  
  

DIŞİŞLERİ BAKANLARI KONSEYİ

En yüksek karar alma organıdır. Altı ayda bir olmak üzere, yılda iki defa mutabakat saÄŸlanan yerde toplanmaktadır. Ä°lk iki dönem baÅŸkanlığını Türkiye yapmıştır. Daha sonraki baÅŸkanlıklar ise alfabe sırasına göre yapılmaktadır. DışiÅŸleri Bakanları Konseyi, KEİ’nin iÅŸleyiÅŸi, alt organların kurulması çalışmalarının yönlendirilmesi ve kararların deÄŸerlendirilmesi, gözlemci statüsü tanınması ile ilgili kararların alınması, iç tüzüğün kabul ve deÄŸiÅŸtirilmesi konularında yetkilidir. Aksine karar alınmadıkça oturumları kapalıdır. Yüksek Yöneticiler Komitesi ve Merkezi Ä°stanbul’da olan Uluslararası Daimi Sekreterya DışiÅŸleri Bakanları Konseyi’ne baÄŸlı alt organlardır. KEİ’nin Uluslararası Daimi Sekreteryasının, 10 Aralık 1992 tarihinde Antalya’da yapılan KEÄ° DışiÅŸleri Bakanları Toplantısında kurulması kararlaÅŸtırılmıştır. Sekreterya 3 Mayıs 1993 tarihinde faaliyete baÅŸlamıştır. Sekreteryanın başında bir direktör bulunmaktadır ve bu direktör dönem baÅŸkanına karşı sorumludur.

Dışişleri Bakanları Konseyine bağlı çalışma grupları oluşturulmuştur. Bu gruplar şunlardır:

• Örgütsel Konular Çalışma Grubu

• Bilim ve Teknolojide Ä°ÅŸbirliÄŸi Çalışma Grubu

• Banka ve Finans Çalışma Grubu

• Ä°statiksel Veri ve Ekonomik Bilgi DeÄŸiÅŸimi Çalışma Grubu

• SaÄŸlık ve Eczacılık Çalışma Grubu

• Ulaşım Çalışma Grubu

• Acil Durum Çalışma Grubu

• SuçluluÄŸun Önlenmesi Çalışma Grubu

• Ticari ve Ekonomik GeliÅŸmeler Çalışma Grubu

• Komünikasyon Çalışma Grubu

• Çevre Koruması Çalışma Grubu

• Tarım ve Tarım Sanayii Çalışma Grubu

• Uzmanlar Geçici Çalışma Grubu

  Çalışma grupları somut projeler üzerinde çalışmalarını sürdürmektedir. Örneğin, Ulaşım ve İletişim Çalışma Grubu, Karadeniz Bölgesi Ulaşım Şebekesi Master Planının yapılarak Avrupa ve Asya Ulaşım Şebekelerine bağlantılarını tespit etmek ve KEİ üyesi ülkeler arasında iletişim bağlantıları kurmak amacına yönelik olarak faaliyet göstermektedir.

  @#ÖkkeşBölükbaşı © #MedyaGünebakış

@#ÖkkeşBölükbaşı ©#MedyaGünebakış

Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul - Şubat.2022- okkesb61@gmail.com,

http://www.medyagunebakis.com/ - okkesb@turkfreezone.com,

KEİAPA – KEI PARLAMENTERLER ASAMBLESİ

26 Åžubat 1993 tarihinde Bulgaristan ve Yunanistan dışındaki KEÄ° üyesi ülkelerin katılımlarıyla kurulmuÅŸtur. 1995 yılında Yunanistan da KEÄ°PA’ya tam üye olmuÅŸtur. KEÄ°PA’nın amaçları, KEÄ° üyesi Ã¼lkelerin devlet ve hükûmet baÅŸkanları zirvesinde ve DışiÅŸleri Bakanları Konseyinde alınan kararların uygulanabilmesi için gerekli yasal düzenlemelerin yapılmasını saÄŸlamak,

KEİ’nin ülkü ve hedeflerinin üye ülkelerin halkları tarafından benimsenmesi için çalışmalarda bulunmak, parlamenter demokrasinin gelişmesine katkıda bulunmak, uluslararası kuruluşlarla KEİ ülkeleri arasındaki iş birliğini geliştirmek şeklinde özetlenebilir. KEİPA’nın en yüksek karar alma organı Genel Kuruldur. Genel Kurul, üye ülkelerin nüfusları esas alınarak hesaplanan sandalye sayısına göre belirlenen 70 temsilciden oluşmaktadır. Türk grubu 9 üyeden oluşmaktadır. Başkanlık, bir yıllık dönemler itibarıyla, üye ülkelerin parlamento başkanlarınca rotasyon usulüne göre yürütülür.

KEİPA’nın üye ülkelerin delegasyon başkanlarından oluşan bir de Daimi Komitesi vardır. Bu komite, Asamble kararlarının uygulamasını izler, komisyonların faaliyetlerinin eşgüdümünü sağlar, Asamble toplantılarının gündemini, tarihini ve yerini belirler bütçeyi kabul edip, Genel Kurulun onayına sunar, fonları idare eder, diğer uluslararası kuruluşlarla iş birliği sağlar.

KEİPA’nın üç tane ihtisas komisyonu bulunmaktadır. Bunlar; Ekonomi, Ticaret, Teknoloji ve Çevre Komisyonu, Hukuki ve Siyasi İşler Komisyonu, Kültür, Eğitim ve Sosyal İşler Komisyonudur. Bu komisyonlar ihtisas konularına göre alt komisyonlar kurma yetkisine sahiptir.

KEİK-KARADENİZ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ KONSEYİ

Karadeniz Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi Zirve Deklarasyonu doÄŸrultusunda oluÅŸturulan KEÄ°K, üye ülkelerin iÅŸ çevrelerini temsil etmektedir. 31 AÄŸustos 1992 tarihinde Ä°stanbul’da yapılan toplantıda, KEÄ° ülkelerinin özel sektörlerini temsil eden bir mekanizmanın oluÅŸturulması ve bu mekanizmanın merkezinin de Ä°stanbul’da olması kararlaÅŸtırılmıştır. KEÄ°K iÅŸ konseyi sistemi üzerinde, 11 taraf ülke arasında ticari ve sınai iÅŸ birliÄŸini geliÅŸtirme amacına yönelik olarak çalışmaktadır. Bu yapılırken, bir yandan özel sektörün turizm, mali ve doÄŸal kaynakları deÄŸerlendirilerek, imalat sanayi gibi alanlardaki yatırım projeleri bir araya getirilmekte ve bunların gerçekleÅŸtirilmesine katkı yapmak üzere finansman olanakları ilerlemektedir. DiÄŸer yandan, bu projelerin baÅŸarı ile gerçekleÅŸtirilmesi için gerekli olan enerji, ulaşım, iletiÅŸim gibi altyapı alanlarındaki yatırımların yapılabilmesi için tüm üye ülkeler kamu kuruluÅŸlarına yardımcı olunmaktadır.

KEİK başkanlığını, KEİ dönem başkanlığını üstlenmiş olan ülkenin temsilcisi yürütür. Başkan, yönetim kurulu kararlarının uygulanmasını gözetir ve KEİ amaçlarına uygun olarak KEİK politikalarının eşgüdümünü sağlar.

KEİK Yönetim Kurulu, üye ülkelerce atanan 11 temsilciden oluşur. Kurul ayda en az bir defa toplanır ve yeni üye kabulü, gözlemcilik statüsü tanınması, yeni alt organlar kurulması, iç tüzüğün kabulü ve değişimiyle ilgili konuları ele alır.

KTKB-KARADENÄ°Z TÄ°CARET VE KALKINMA BANKASI

KTKB-Karadeniz Ticaret ve Kalkınma Bankası

Ãœye ülkeler arasında ticaret ve yatırım projelerine finansman saÄŸlamak üzere kurulması öngörülen KTKB, bir dizi çalışma grubu toplantısından sonra ancak Haziran 1999’da resmen açılabilmiÅŸtir. Bankanın merkezi Selanik’tedir. Banka baÅŸkanının Türkiye’den, yardımcısının da Bulgaristan’dan olması kararlaÅŸtırılmıştır. 1,4 milyar dolar olan banka sermayesinin tamamı toplanmıştır. Sermaye katkı paylarında Türkiye, Yunanistan ve Rusya'nın %16,5, Bulgaristan, Romanya ve Ukrayna’nın %13,5 ve geriye kalan %10’luk hissenin de diÄŸer ülkeler arasında paylaÅŸtırılması öngörülmüştür.

Bölgedeki yatırım projelerinin hayata geçirilmesini saÄŸlamak amacıyla, kuruluÅŸunun ertesi yılından itibaren, Bankanın uluslararası bankalar ve kredi kuruluÅŸlarıyla temasa geçmesi kararlaÅŸtırılmıştır. Banka kâr amaçlı olmayıp, bölge Ã¼lkelerinin kalkınması yolunda ucuz kredi saÄŸlanması amaçlanmaktadır.

EKONOMÄ°K DURUM

KEİ ülkelerinin var olan ekonomik potansiyelinin, şimdiye kadar yeterince değerlendirildiğini söylemek mümkün değildir. 327 milyonluk toplam nüfusa, zengin yer altı ve yerüstü kaynaklarına sahip KEİ bölgesi, bir ekonomik entegrasyon için gerekli ekonomik şartları taşımaktadır. Ülkelerin GSYİH miktarlarının ve ticaret hacimlerinin düşük olduğu bir gerçektir. Ancak bir ekonomik iş birliğinden de beklenen, düşük olan bu miktarların yukarı çekilmesidir.

KEÄ°, eski Yugoslavya'da kurulan devletlerin dışında kalan Balkanlardan, Kafkaslara kadar uzanan geniÅŸ bir ekonomik alanı kapsamaktadır. 19 milyon km²'lik bir alanı kaplayan KEÄ° havzasına hangi ölçekle bakılırsa bakılsın önemli bir pazar ve önemli bir ekonomik güç olduÄŸu görülecektir.

GeliÅŸtirilmeye uygun bir potansiyel büyüklüğe sahip olan KEÄ° pazarı, elveriÅŸli coÄŸrafi konumu nedeniyle de 

Avrupa, Orta Asya ve Orta DoÄŸu pazarlarına daha kolay entegre olabilecek niteliktedir. Böyle bir pazar dış yatırımlar için de çekici olabilecektir.

Ayrıca Karadeniz'in kendisi, yeryüzündeki dördüncü büyük iç sudur. 75.000 işçiyi ve 60.000 ton üretimi olan balıkçılık sanayiini besleyebilmektedir. Buna ilaveten, ekonomik yönden deniz taşımacılığında önemli bir rolü olduğu gibi potansiyeli yüksek turizm olanakları da sunmaktadır.

Karadeniz Ekonomik İşbirliği, dünyanın özellikle enerji alanında önemli üretici ülkeleri ile tüketici ülkelerini çatısı altında toplamaktadır. KEİ üyelerinin ekonomik gelişmişlik düzeyleri farklıdır. 1989 yılı öncesinde merkezi ekonomi ile yönetilen üye ülkeler, bugün bir ekonomik dönüşüm sürecinden geçmekte ve hızla serbest pazar ekonomisi koşullarına uyum sağlamaya çalışmaktadırlar.

Karadeniz Ekonomik İşbirliği, Körfez’i takiben, yeryüzündeki en geniş petrol yataklarına sahip bölgedir. Hazar havzasındaki 200 milyar varil düzeyinde petrol yatağının yanı sıra dünya doğal gaz rezervinin de yüzde 27’si bu bölgededir. KEİ’nin jeostratejik önemi, hem kapsadığı coğrafi alanda önemli miktarda petrol ve doğal gaz yataklarına sahip olmasından hem de Batı dünyasına yönelik enerji nakil yollarının, topraklarının üzerinden geçmesinden kaynaklanmaktadır.

Bölge ülkelerinin toplam GSYİH'si 2000 yılı itibarıyla 658 milyar dolar civarındadır. 251 milyar dolarlık GSYİH ile Rusya Federasyonu ilk sırada yer almakta, onu 199 milyar dolar ile Türkiye ikinci sırada, 112 milyar dolar ile Yunanistan üçüncü sırada takip etmektedirler.

Bölgenin dış ticaret hacminin oldukça düşük olduÄŸu görülmektedir. KEİ’nin, düşük olan bu dış ticaret hacmini geniÅŸletmesi beklenmektedir. Bölgenin toplam dış ticaret hacmi 1998 yılı itibarıyla 309 milyar dolardır. Toplam ihracat 140 milyar dolar, ithalat ise 169 milyar dolardır. Bölgenin dış ticaret açığı yaklaşık 30 milyar dolardır. En fazla ticaret hacmine sahip ülkeler  Rusya, Türkiye ve

Yunanistan’dır.

KEÄ° ülkelerine yönelik yabancı sermaye giriÅŸleri incelendiÄŸinde de, bölgenin yabancı sermaye açısından önemli bir çekim alanı olmadığı görülmektedir. 2000 yılı itibarıyla bölgedeki en fazla yabancı sermaye giriÅŸi Rusya’ya yönelik olmuÅŸtur. 1998 yılında yaÅŸadığı krizi atlatmaya baÅŸlayan Rusya’ya yabancı sermaye giriÅŸleri önemli artış göstermektedir. Rusya’yı sırasıyla Türkiye, Yunanistan ve Bulgaristan izlemektedir. Son yıllarda ekonomisinde önemli geliÅŸmeler kaydeden ve AB’ye aday ülkeler arasında en göze çarpan ülkelerden biri olan Bulgaristan’a yabancı sermaye giriÅŸlerinde önceki yıllara göre önemli artış gözlenmiÅŸtir.

^ Permanent International Secretariat. "About BSEC". Black Sea Economic Cooperation (BSEC). 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arÅŸivlendi. EriÅŸim tarihi: 29 Mayıs 2009. With the accession of Serbia and Montenegro in April 2004, the Organization’s Member States increased to twelve.

Devlet İstatistik Kurumu - KEİ hakkında bilgiler

KEÄ° resmî sayfa10 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅŸivlendi.

@#ÖkkeşBölükbaşı ©#MedyaGünebakış

Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul - Şubat.2022- okkesb61@gmail.com,

http://www.medyagunebakis.com/ - okkesb@turkfreezone.com,