Basın Ahlak İlkelerine uymaya söz vermiştir. Sitede yayınlanan yazılar ve yorumlardan yazarları sorumludur.
GELENEKSEL
GAZETECİLİK ANLAYIŞINI UNUTUN.!
Amerika'yı
Yerinden Oynatan Gonzo Gazetecilik ve Öncüsü Hunter Thompson
GONZO
GAZETECİLİK
Gonzo Gazeteciliği hayatımıza sokan Hunter S. Thompson;
Kendisi oldukça garip biri, öyle ki
1960'larda Amerika'da gazetecilik yaparken kullandığı dil ve üslubundan dolayı
pek çok gazeteden kovulmuştu. Çareyi Güney Amerika'ya gidip spor muhabirliği
yapmakta buldu.
İş arkadaşları tarafından da
küfürbaz ve alkolik olarak anılan Thompson'ın tek amacı iyi ve kaliteli bir
haber yapmaktı.
Ama şartlar onu bovling muhabiri
olmaya yöneltti ve devrilen topların haberini yapıyordu ki Kennedy suikastından
sonra ülkesine döndü.
Amerika'ya döndükten sonra tam da
kendine yaraşır bir çılgınlık yapıp dönemin en tehlikeli motosiklet çetesi olan
Cehennem Melekleri'nin arasına sızdı.
Kimseye gerçek kimliğini, ne
yaptığını ve neden girdiğini söylemedi. Amacı ise çetenin içine girip doğru ve
yerinde gözlemler yaparak uzun bir yazı dizisi hazırlamaktı.
Yaptığı araştırmayı kitap haline
getirdi ve Cehennem Melekleri isimli çeteyi dünyaya tanıtan ilk yazılardan biri
yayımlanmış oldu.
''Cehennem Melekleri: Tuhaf ve
Korkunç Bir Destan'' isimli kitabı ile kendini kanıtlamayı başardı ve
gazeteci-yazar olarak büyük bir şöhrete kavuştu.
Kitabın daha sonra filmi de çekildi
ve çok beğenildi.
Bundan sonraki süreçte ''Amerikan
Rüyası''nın yalandan ibaret olduğunu belirten yazılar yazmaya ve çılgın gibi
eroinden kokaine dek pek çok madde kullanmaya başladı.
Bu madde ve alkol kullanımını o
kadar abartmıştı ki o dönemde at yarışlarına istinaden yazdığı bir yazıda atlar
mor gökyüzüne doğru koşuyordu.
Atların mor gökyüzüne uçtuğuna dair
haber aslında Thompson'ın gazeteciliğin ilkelerini ve etik kurallarını
çiğnediğini ve tamamen ''kişisel'' bir yazı yazdığını ortaya koyuyordu.
Gazetenin editörü ve Thompson'ın en yakın arkadaşı Bill Cordoso da bu çarpıcı ve kuralları yıkan haber yazım dili için bir şey buldu:
Gonzo Gazetecilik
Peki neydi bu Gonzo Gazetecilik?
Haberi gazetecilik ilkelerine göre değil de daha sarkastik ve ironik bir dille
kişisel görüşlere ve izlenimlere yer vererek anlatmaktı.
Haberi yapan muhabir ya da
gazeteci herhangi bir nesnellik ve doğruluk iddiası barındırmaz. Hatta
haberlerde toplumsal eleştiri ve öz hiciv aşırıya kaçacak derecede vardır.
Thompson bir haberi izlemek için
gönderildiği şehirde, otel odasından çıkmayıp alkol ve uyuşturucu alarak olayı
televizyondan izleyip haber yaptı.
Kulağa aşırı garip geldiğini
farkındayız ama doğru. Bu tam da Thompson'ın ve Gonzo gazeteciliğin tarzı işte.
Birde haberlerin baş karakteri kesinlikle olayla ilgisi olmayan gazetecidir,
ekleyelim unutmadan.
İşte Gonzo gazetecilik de tam
Thompson gibiydi: Kurgu ile gerçeğin iç içe geçtiği, alabildiğince subjektif
anlatımın olduğu, içten ve eğlenceli üslupla yazılmış yazılar...
Genellikle de siyasi ve toplumsal
konular üzerine yazılıyordu ve olumlu, olumsuz pek çok tepkiye neden oluyordu
ama zaten yazarın da istediği tam olarak buydu.
Bir haberin Gonzo gazetecilik olarak
kabul edilmesi için cinsellik, şiddet, uyuşturucu ve siyaset konularını içinde
barındırması yeterliydi.
Alaycılık ve kaba bir dil Gonzo
gazeteciliğin en çok ayırt edici özelliğidir. Bunun yanı sıra felsefecilerden
ve yazarlardan alıntı yapmak, hayali mekân ve kişi ismi kullanmak ve olayı
sıralı değil de dağınık bir şekilde vermek tipik bir Gonzo gazetecilik
örneğidir.
Gonzo'nun kelime anlamı ise çok
manidar: Boston'da İrlanda kökenli Amerikalılar içki yarışmalarının sonunda
sızlayıp ayakta kalan kişilere ''Gonzo'' derlerdi.
Ee zaten Thompson'ın da alkole ve uyuşturucuya düşkünlüğü bu gazetecilik türüne bu ismin verilmesini doğruluyor.
Sivri ve alaycı dili ile çarpık
hayatı birleşince merkez medyada yer edinemedi ama kendi tarzını oluşturdu ve
devam etti.
Bu dönemde tam da kendi tarzını
yansıtan pek çok kitap yazdı ve çoğunu Raoul Duke ismi ile yayınladı.
Ve 2005 yılında kafasına silah
sıkarak intihar etti, 6 ay sonra intihar ettiği yerde küllerinin havai fişek
ile birlikte savrulmasını vasiyet etmişti.
Söylentilere göre karısıyla
telefonda konuşurken intihar eden Thompson gerçekten garip bir adamdı. En yakın
arkadaşı olan Johnny Deep Thompson'ın vasiyetini yerine getirdi ve görkemli bir
havai fişek gösterisi düzenleyerek arkadaşının küllerini havaya savurdu.
Yapılan bir cenaze töreni değil adeta şenlikti! Gelen herkes viskilerini
yudumlayıp ''Tam da Thompson'lık bir iş!'' dediler.
#ÖkkeşBölükbaşı, #www.medyagunebakis.com, #Toplumsalmuhalefet,
Kaynak: loweringthebar.net
Geleneksel Gazetecilik Anlayışını
Unutun! Amerika'yı Yerinden Oynatan Gonzo Gazetecilik ve Öncüsü Hunter Thompson
GONZO
GAZETECİLİK
Gonzo gazeteciliği, genellikle muhabiri birinci şahıs anlatımı kullanarak hikayenin bir parçası olarak dahil ederek, nesnellik iddiaları olmadan yazılan bir gazetecilik tarzıdır. "Gonzo" kelimesinin ilk olarak 1970 yılında, bu tarzı popülerleştiren Hunter S. Thompson tarafından
Kentucky Derbisi hakkında yazılan bir makaleyi tanımlamak için kullanıldığına inanılıyor. Yazarın başkahraman olduğu enerjik bir birinci şahıs katılımcı yazım tarzıdır ve gücünü toplumsal eleştiri ve kendini hicvetmenin birleşiminden alır. O zamandan beri diğer öznel sanatsal çabalara da uygulanmıştır.
Gonzo gazeteciliği, geleneksel
gazeteciliğin tarafsız bir üslup benimsemesinin ve üçüncü taraflarca
doğrulanabilen gerçeklere veya alıntılara güvenmesinin aksine, kişisel
deneyimlerin ve duyguların raporlanmasıyla ilgili bir doğruluk yaklaşımını
içerir. Gonzo gazeteciliği, bir zamanlar gazete medyası tarafından tercih
edilen sıkı bir şekilde düzenlenmiş ürünü göz ardı eder ve daha kişisel bir
yaklaşım için çabalar; bir parçanın kişiliği, parçanın olayı veya gerçek konusu
kadar önemlidir.
Alaycılık , mizah , abartı ve küfür kullanımı yaygındır.
Yeni Gazetecilik hareketinin öncülerinden biri
olan Thompson, Rolling Stone'un 15 Şubat 1973 sayısında şöyle
demiştir: "Geçtiğimiz on yıl boyunca bildiğim gerçeği yazmış olsaydım,
bugün Rio'dan Seattle'a kadar yaklaşık 600 kişi hapishane hücrelerinde çürüyor
olurdu. Mutlak gerçek, profesyonel gazetecilik bağlamında çok nadir ve
tehlikeli bir metadır."
Etimoloji
"Gonzo" terimi ilk olarak
1970 yılında The Boston Globe dergisi editörü Bill Cardoso tarafından Hunter S. Thompson
ile bağlantılı olarak kullanıldı. Cardoso, Thompson'ın Scanlan's Monthly'nin Haziran 1970 sayısı
için yazdığı " The Kentucky Derby Is Decadent and Depraved " adlı makalesini
"saf Gonzo gazeteciliği" olarak tanımladı. [3] Bu , The Great Santa Claus
Switch'te aynı isimli Muppet'ın Aralık 1970'teki çıkışından
öncedir . [4] Cardoso,
"gonzo"nun, bütün gece süren bir içki maratonundan sonra ayakta
kalan son adamı tanımlayan Güney Boston İrlanda argo olduğunu söyledi. Ayrıca, tartışmalı olmasına
rağmen, bunun "parlayan yol" anlamına gelen Fransız Kanadalı gonzeaux kelimesinin bozulmuş hali
olduğunu söyledi.
Başka bir spekülasyon ise kelimenin New Orleans ritim ve blues piyanisti James Booker'ın 1960 hit şarkısı "Gonzo"dan esinlenmiş olabileceğidir. Bu olasılık, terimin Booker'ın bir şarkısından alındığını belirten ancak Thompson veya Cardoso'nun Thompson'ın gazeteciliğini tanımlamak için neden bu terimi seçtiğini açıklamayan Thompson'ın 2007 tarihli sözlü biyografisiyle desteklenmektedir. 2013 tarihli belgesel Bayou Maharaja: The Tragic Genius of James Booker
Thompson'ın edebi vasiyetinin şarkının terimin kökeni olduğunu söylediğini aktarır. Greg Johnson'ın Booker hakkındaki biyografik notuna göre The Pusher adlı bir filmdeki karakterden gelmektedir ve bu karakter de aynı adlı 1956 tarihli Evan Hunter romanından esinlenmiş olabilir.
Thompson,
bu terimi ilk kez, karşı kültür klasiği Las
Vegas'ta Korku ve Nefret'in 12.
sayfasında kendi eserine atıfta bulunarak kullanmıştır . Şöyle yazmıştır:
"Ama hikaye neydi ? Kimse söyleme zahmetine girmemişti.
Bu yüzden kendi başımıza bunu canlandırmak zorunda kalacaktık. Serbest Girişim.
Amerikan Rüyası. Horatio Alger, Las Vegas'ta uyuşturucudan
delirdi. Hemen yapın: saf Gonzo gazeteciliği."
Lexico, etimolojinin İtalyanca : gonzo (aptal,
budala) ve/veya İspanyolca : ganso (budala, kaz) kelimelerinden
geldiğini ileri sürmektedir.
S. Thompson
Thompson, stilini William Faulkner'ın "kurgu genellikle en iyi
gerçektir" fikrine dayandırdı. [15] Thompson'ın yazdığı şeyler
temelde doğru olsa da, görüşlerini eve götürmek için hicivsel araçlar kullandı.
Genellikle eğlence
amaçlı uyuşturucu ve alkol kullanımı hakkında yazdı, bu
da haberciliğine öznel bir hava kattı. "Gonzo" terimi ayrıca
Thompson'ın uyuşturucuyla beslenen bir bilinç
akışı yazma tekniğiyle karakterize edilen tarzındaki gazeteciliği tanımlamak
için (bazen aşağılayıcı bir şekilde ) kullanılmaya başlandı .
Las Vegas'ta Korku ve Nefret,
1971'de Mint 400 parçasını
takip etti ve Raoul Duke adında bir ana karaktere, avukatı Dr.
Gonzo'ya eşlik etti ve Ralph Steadman'ın tanımlayıcı sanat eserleri
vardı . Bu kitap, gonzo gazeteciliğinin başlıca bir örneği olarak kabul
edilmesine rağmen, Thompson bunu başarısız bir deney olarak gördü. Bunu,
yaptığı her şeyin olduğu gibi düzenlenmemiş bir kaydı olarak tasarlamıştı,
ancak kitabı yayımlanmadan önce beş kez düzenledi.
Thompson, genellikle şakacı veya saldırgan bir tavırla olayları kendisi
kışkırtır ve sonra hem kendi hem de başkalarının eylemlerini belgelerdi.
Son teslim tarihlerini ihmal etmesiyle ünlenen Thompson, makalelerini geç,
"düzenlenmesi için çok geç, ancak yine de matbaacıya zamanında"
gönderdiği için editörlerini sık sık rahatsız ederdi. Thompson, eserinin,
yazdığı gibi, "gerçek Gonzo" biçiminde okunmasını istiyordu.
Tarihçi Douglas
Brinkley, gonzo
gazeteciliğinin neredeyse hiç yeniden yazma gerektirmediğini ve sıklıkla
transkripsiyonlu röportajlar ve kelimesi kelimesine telefon görüşmeleri
kullandığını söyledi.
"Eski geleneksel gazetecilik
görüşünden hiçbir tatmin almıyorum: 'Sadece hikayeyi ele aldım. Sadece dengeli
bir bakış açısı sundum, ' " dedi Thompson The
Atlantic'in çevrimiçi edisyonu için verdiği bir röportajda .
"Objektif gazetecilik, Amerikan siyasetinin bu kadar uzun süre yozlaşmış
olmasına izin verilmesinin başlıca nedenlerinden biridir . Nixon hakkında objektif
olamazsınız ."
Gonzo Çalışmaları Derneği, Hunter S.
Thompson'ın Gonzo gazeteciliğinde çeşitli derecelerde yer alan on bir özelliği
öne sürüyor:
#ÖkkeşBölükbaşı, #www.medyagunebakis.com, #Toplumsalmuhalefet,
Trabzonlular Birleşiniz. Trabzonlu İşadamları, İşkadınları, Çalışanlar, Genç Kızlar-Erkekler, Okuyan çocuklar Birlik ve Bütünlüğü Sağlamak Sizin Ellerinizde..!
Yazının devamı »Copyright 2022 - MEDYA GÜNEBAKIŞ
Designed by TELMAR
BACK TO TOP