CEMİLE CEVHER 97 YAŞINDA

(1916 - 2013 = 97 )

TRT Sanatçısı Cemile Cevher Çiçek 26. Şubat. 2010 Cuma

Günü İstanbul Şile'deki Evinde Hayatını Kaybetmişti.

Türk Halk Müziği sanatçılarından gözbebeğimiz CEMİLE CEVHER

ÇİÇEK vefat etmiştir, cenazesi 27. 02. 2010 Cumartesi öğlen

namazında Şile Merkez camisinden kaldırılmıştı.
Cenaze törenine sanatçılar Ümit Tokcan, İbrahim Can, Ali Gürlü,

İsmail Türüt, Şile Kaymakamı Şükrü Görücü, çok sayıda Şileli ve

sevenleri katılmıştı. 
TRT' de ses sanatçısı, derleyici ve notalayıcı olarak çalışan, Türk

Halk Müziği repertuarımıza onlarca türkü kazandıran Cevher,

özellikle Karadeniz Bölgesi türküleri ve horon havaları ile

tanınmıştı. 
Merhumeye tanrıdan rahmet, ailesi ve sevenlerine başsağlığı

dileriz.

Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul – Ocak.2013

http://www.medyagunebakis.com/  okkesb61@gmail.com,

TDFAJANS – Toplum Dinamikleri Fikir Ajansı

Sosyal, Kültürel, Ticari, Eğitim ve Sanatsal Alanlarda;

Düşünce Üretimi. Paylaşımı. Toplum Yararına kullanımı.!

Bilgi Sahibi Olmadan Fikir Sahibi Olunamaz.! Olunsa olunsa;

Ancak Başkalarının Fikirlerini Tekrarlayan Papağan Olunur.

İlla ki Cemile Cevher Söylesin..!

CEMİLE CEVHER ÇİÇEK     
Türkiye'nin Ünlü Türk Halk Müziği Sanatçılarından

Cemile Cevher Çiçek Yaşamını Yitirdi.

Şubat 26, 2010, 04:41:22
Cemile Cevher 1926 yılında Maçka, Trabzon’ da doğdu.1946

yılında İstanbul’a yerleşen Cemile Cevher

Bestekâr Saadettin Kaynak’ın, İstanbul Radyosu Müzik Yayınları

Müdürü Cevdet Çağla’ya tavsiyesi üzerine, 1950 yılından itibaren

Hasan Sözeri’nin yönettiği Karadeniz’den Sesler Topluluğunda

ses sanatçısı olarak emisyonlara katılmaya başladı.

Hasan Sözeri’nin İstanbul Radyosun’dan ayrılması üzerine,

çalışmalarını bir süre kemençeci Hasan Tunç ile sürdüren Cemile

Cevher, 1953 yılından itibaren, Sadi Yaver Ataman tarafından

kurulan ve yönetilen Memleket Havaları Ses ve Tel Birliği

Topluluğu’nda çalışmalarına devam etti.

İstanbul Radyosu’nda, Yurttan Sesler Topluluğu kurulunca (1954),

Muzaffer Sarısözen’in önerisi ile bu topluluğun kadrolu sanatçısı

oldu.

İstanbul Radyosu’ndaki görevinden 1979 yılında emekliye ayrıldı.

Cemile Cevher, bilhassa seslendirdiği Karadeniz Bölgesi

Türküleri ve horon havaları ile tanındı. Gerek radyo yayınları,

gerek doldurduğu plak ve kasetler ve gerekse de yurtiçi ve

yurt dışında verdiği konserlerle pek çok türkünün, ülke genelinde

yayılıp sevilmesini sağladı.

Ses sanatçılığı yanında, Türkiye’nin çeşitli yörelerinden yaptığı

derlemelerle TRT Türk Halk Müziği Repertuarına ‘Derleyici’ ve

‘Notalayıcı’ sıfatlarıyla onlarca türkü kazandırdı ve bunları

seslendirdi.

Ayrıca çeşitli kurumlarda, eğitimcilik görevinde bulunarak

öğrenciler yetiştirdi.

Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul – Ocak.2013

http://www.medyagunebakis.com/  okkesb61@gmail.com,

TDFAJANS – Toplum Dinamikleri Fikir Ajansı

Sosyal, Kültürel, Ticari, Eğitim ve Sanatsal Alanlarda;

Düşünce Üretimi. Paylaşımı. Toplum Yararına kullanımı.!

Bilgi Sahibi Olmadan Fikir Sahibi Olunamaz.! Olunsa olunsa;

Ancak Başkalarının Fikirlerini Tekrarlayan Papağan Olunur.

İlla ki Cemile Cevher Söylesin..!

Değerli sanatçı Cemile Cevher'in ölümünü 

–ne yazık ki, facebook üzerinden- geç öğrendim…

Adnan Genç – İSTANBUL

Çevremdekilere de sordum; çoğunluk sanatçının ölümünü

duymadığı gibi ismini duyanlar da pek azdı.
1926 yılında Trabzon-Maçka’da doğan Cemile Cevher;

50'li yıllardan itibaren gerek radyo yayınları, gerek doldurduğu

plak ve kasetler ve gerekse de yurtiçi ve yurt dışında verdiği

konserlerle pek çok türkünün, ülke genelinde yayılıp

sevilmesini sağlayan döneminin çok sevilen sanatçısıdır.

Ses sanatçılığı yanında, Türkiye’nin çeşitli yörelerinden

yaptığı derlemelerle TRT Türk Halk Müziği Repertuarına  ‘Derleyici’ ve ‘Notalayıcı’ sıfatlarıyla onlarca türkü kazandıran

Cemile Cevher, bunları kendine özgü yorumuyla seslendirdi.

Ayrıca çeşitli kurumlarda, eğitimcilik görevinde bulunarak

çok sayıda öğrenci yetiştirdi.

RADYO GÜNLERİ...
Çocukluğumun muhteşem radyo günleriydi…

Akşamları ailece evin en kıymetli eşyası olan radyonun

başına toplanır, reklam programlarını bile kaçırmadan keyifle

dinlerdik…

Reklamlar tek tek yayımlanmazdı. Bir bütün içinde peş peşe

birkaç reklam dizisi ve her birinde periyotuna göre Zeki Müren,

Muzaffer Akgün, Serap Mutlu Akbulut (TSM), Orhan Boran 

(bir vantrolog olarak kukla arkadaşı Yuki), Cemile Cevher Çiçek ve Muzaffer Akgün program yapardı… 
Karadeniz türkülerini Cemile Cevher'den dinler ve öğrenirdik.

O çıktığı zaman, herkes susar kendini o güçlü sesin büyüsüne

kaptırırdı. Cemile Cevher Çiçek türkü söylerken adeta etraf

yeşillenir, yüksekten akan çağlayanların sesi duyulurdu...

KARADENİZ TÜRKÜLERİNE CAN VERDİ...
Günümüzde Karadeniz türküleri artık neredeyse etno

müzikolog gibi çalışan yöre kökenli gençler tarafından

araştırılıyor ve yaygınlaştırılıyor. Bu türküler sadece

Karadeniz'de değil tüm Türkiye'de çok da seviliyor.

Misyon üstlenmiş sanatçılar, bölgeyi geziyor; türküleri

derliyor ve bunları kaydedip, çoğaltıyor… 

Kazım Koyuncu (rock formuyla her türden Karadeniz

müziği), 

Birol Topaloğlu (özellikle Laz müziği), 

Vova Topluluğu (Hikmet Akçiçek ve arkadaşlarının

Hemşince işleri), 

Gökhan Birben, Erdal Bayrakoğlu, Ayşenur Kolivar, Bayar

Şahin (Gürcüce söyleyerek) Karadeniz’in müziğinin

sevilmesini ve yaygınlaştırılmasını sağlayan sanatçılardan

ilk aklıma gelenleri.

İşte Cemile Cevher Çiçek, onların öncüsü sayılır...

O güzelim türkülerin yüksek dağların ardından her yere

yayılmasını ilk o sağlamıştı.

 
'AYNA AYNA ELLERE, AYNA DÜŞTÜ GÖLLERE...'
Cemile Cevher, 1926 yılında Trabzon'un Maçka ilçesinde

doğdu. 1946 yılında İstanbul’a yerleşti. Bestekâr Saadettin

Kaynak’ın, İstanbul Radyosu Müzik Yayınları Müdürü Cevdet

Çağla’ya tavsiyesi üzerine, 1950 yılından itibaren Hasan

Sözeri’nin yönettiği 'Karadeniz’den Sesler' Topluluğunda

ses sanatçısı olarak çalışmaya başladı. Hasan Sözeri’nin

İstanbul Radyosu'ndan ayrılması üzerine, çalışmalarını bir

süre kemençeci Hasan Tunç ile sürdüren Cemile Cevher,

1953 yılından itibaren, Sadi Yaver Ataman tarafından kurulan

ve yönetilen  'Memleket Havaları Ses ve Tel Birliği Topluluğu’n

da çalışmalarına devam etti. İstanbul Radyosu’nda, Yurttan

Sesler Topluluğu kurulunca (1954) , Muzaffer Sarısözen’in

önerisiyle, bu topluluğun kadrolu sanatçısı oldu. İstanbul

Radyosu’ndaki görevinden 1979 yılında emekliye ayrıldı.

Cemile Cevher, bilhassa seslendirdiği Karadeniz Bölgesi

Türküleri ve horon havaları ile tanındı.

FADİME KİMDİR’DE CEMİLE CEVHER…
Değerli dostum Ömer Asan’ın Heyamola Yayınları’ndan

çıkan ‘Fadime Kimdir’ kitabında Editöreri:

Ayşenur Kolivar ve Leyla Çelik,

Cemile Cevher’i şöyle anlatılıyor: 
“O söylemeye başladığında babaannemin, kıldığı namazı

yarım bırakıp, radyonun sesini yükselttiğine ve sonra

yeniden namaza devam ettiğine tanık oldum. 'Ayna ayna

ellere Ayna düştü göllere'... 

Bilirsiniz, herhangi bir Müslüman öyle kolay kolay namazı

yarım bırakmaz.

Çok önemli bir sebebiniz yoksa günaha girersiniz. Yani

cehennem ateşini göze almak zorundasınız. Babaanneme

cehennem mi ciddi bir tehdit olarak görünmedi, yoksa o

azap ateşini bilinçli mi göze aldı bilemiyorum.

Ancak sonraki yıllarda henüz o yaşıyorken, güzel şarkıların

onun için daha kutsal olduğunu öğrenmiştim.

Haklıydı babaannem; çünkü Cemile Cevher hiçbir zaman

kaset doldurmadı, plağına da rastlamadım; dolayısıyla, a

ynanın bir daha yüzümüze tutulup tutulmayacağı belli değildir.”

UNUTULMAZ...
Cemile Cevher Çiçek gibi titiz araştırmacı ve iyi yorumcu

sanatçılar unutulmasın. Sonsuza kadar Karadeniz tınılarının

gölgesinde huzur içinde uyusunlar. Ses verdikleri türküleri

yaşasın.

AYNA AYNA ELLERE
Ayna ayna ellere
Ayna düştü göllere
Ayna gurban olayım
Seni tutan ellere

Limanın gerisinden
Görünüyor Araklı
Gızlarla konuşmaya
Meraklıyım meraklı

Vakfıkebir ukarı
Tonya teyirler Tonya
Sevdumda alamadım
Ey gidi yalan dünya

Başındaki çemberin
Uçları duğum duğum
Sigaramın içine
Sığarmısın sevduğum

Çemençemin telleri
Oynatıyı yerleri
Bana derler Rizeli
Çalan eller bebelli
(Trabzon yöresinden derleyen:

Fahrettin Dilaver ve Muzaffer Sarısözen)
Fotoğraf: Cemile Cevher, son günlerinde onu evinde ziyaret

eden Ayşenur Kolivar ile...

Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul – Aralık.2012

http://www.medyagunebakis.com/  okkesb61@gmail.com,

TDFAJANS – Toplum Dinamikleri Fikir Ajansı

Sosyal, Kültürel, Ticari, Eğitim ve Sanatsal Alanlarda;

Düşünce Üretimi. Paylaşımı. Toplum Yararına kullanımı.!

Bilgi Sahibi Olmadan Fikir Sahibi Olunamaz.! Olunsa olunsa;

Ancak Başkalarının Fikirlerini Tekrarlayan Papağan Olunur.

İlla ki Cemile Cevher Söylesin..!

Süleyman ŞENEL

Cemile Cevher hakkında kitap yazma fikrini İ. Gündağ

Kayaoğlu verdi bana.

Memleket sevgisi, babası şair Ömer Kayaoğlu’ndan geçmiş

olmalı.

Ömer Amca’nın şiirleri de Trabzon kokuyor çünkü…

Tıpkı, Cemile Cevher’in sesi ve okuduğu saf türküleri gibi…

Cemile Cevher'in hayatını yazmak, dağınık hatıraları ve

görsel-işitsel belgeleri bir araya toplamak, yeterince

yazılmamış bir dönemin tarihçesini kaydetmek ve bütün

bu belge ve bilgileri kurgulayıp birleştirmek bir hayli zor oldu.

Zira Cemile Cevher'in sanat hayatına atıldığı 1950'li yıllar,

sanki büyük bir değişim ve dönüşümün de orta noktası imiş.

Tabii ki 1950’li yıllara damgasını vuran sosyo-kültürel

etkilerin, Cemile Cevher'in yaşadığı dönemin bir parçası

olarak değerlendirilmesi de gerekiyordu.

Ama itiraf edeyim ki bir yazar olarak bu dönemi çok sevdim

ben...

Bir itiraf da Cemile Cevher'in titizliğine dair...

Hatıralarından, bilgisinden ve elindeki materyallerden

sınırsızca yararlandığım Cemile Cevher'i tanıdıktan sonra,

sanatçı titizliğinin ne demek olduğunu çok daha iyi anladım.”

Süleyman Şenel

Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul – Ocak.2013

http://www.medyagunebakis.com/  okkesb61@gmail.com,

TDFAJANS – Toplum Dinamikleri Fikir Ajansı

Sosyal, Kültürel, Ticari, Eğitim ve Sanatsal Alanlarda;

Düşünce Üretimi. Paylaşımı. Toplum Yararına kullanımı.!

Bilgi Sahibi Olmadan Fikir Sahibi Olunamaz.! Olunsa olunsa;

Ancak Başkalarının Fikirlerini Tekrarlayan Papağan Olunur.

Cemile Cevher Çiçek, Maçkalı Hasan Tunç - Divane Aşık