KATİL KELEBEĞE ORGANİK ÇÖZÜM ARANIYOR

Katil Kelebek Ricania Simulans - Ricania Japonica Yıldan Yıla Karadeniz'den İçerilere Doğru İlerliyor.

Otobanlar, Madenler, HES'lerle Türkiye'de doğasına en çok zarar verilen yerlerin başında Doğu Karadeniz geliyor.

Delici emici denilen küçücük bir kelebek konduğu çayın, fındığın, kivinin, meyve ve sebzenin özsuyunu emerek kurutuyor ve sayıları hızla artıyor.        

Ricania Simulans - Ricania Japonica kelebeğinin hikayesi Japonya’da başlıyor. 1892’de Soçi’de kurulan Rusya’nın en büyük botanik bahçesi Tropik Park’a dünyanın her yerinden ağaç, bitki, fide getirilir. 

Bu fidelerin üzerinde ‘Ricania Japonica’nın da yumurtaları vardır. Yumurtalardan çıkan kelebekler etrafa yayılır. Soçi’nin iklimi uygun olmadığından sevdiği daha nemli bölgelere doğru ilerler. 

ilk kez 1956 yılında Gürcistan’da görülür. 1964 yılında ise dikkat çekmeye başlayan etkisiyle kayda geçirilir.

DOĞU KARADENİZ'DE KATİL KELEBEK TEHLİKESİ YÜKSELİYOR

Aynı kelebeğin yumurtaları ise 1990’lı yıllarda Doğu Karadeniz'e Kivi ve narenciye fideleriyle taşınır. İlk önceleri, ‘Asilidae’ yani yusufçuklar ortadan kaybolmaya başlayana kadar herhangi bir zarar gözlenemedi. Ta ki Kelebeğin yumurtalarını yiyerek nüfusunu kontrol eden yusufçukların yok olmasının nedeni doğada tatlı su kaynaklarının azalmasıdır. Buna neden olan ise dere yataklarını kurutan HES’ler.

Sonuç: HES’lerin birçok dereyi ya kurutması ya da can çekişir hale getirmesi nedeniyle yusufçuklar kayboldu ve Vampir Kelebek nüfusu son beş yılda hızla artarak kontrolden çıktı ve katil bir kelebeğe dönüştü.

KATİL KELEBEK KANSERİ ARTIRIYOR MU.?

Söz konusu Ricania Simulans - Ricania Japonica kelebeğinin yaşam alanlarının büyümesi ile birlikte ve öncesinde aslında deniz seviyesine yakın bölgelerden yüksek dağlık alanlara yönelmeleri ile birlikte gelişen popülasyonlarındaki ciddi yükselmeler korkutucu durumda. Halk arasında Vampir Kelebek denilmesi ise bir rastlantı değil. Bu zararlı; kelebeği andıran dış görünüşü ile birlikte bitkilere tutunarak bitkilerin öz sularını alma yolu ile besin ihtiyacını karşıladığı için halk arasında Vampir Kelebek olarak ifade ediyor.

Ayrıca söz konusu Vampir Kelebeğin ‘Suya karışarak klor ile temas ettiğinde bölgede yüksek olan kanser oranını daha da artıracağı’ şeklinde yaygın söylentiler dolaşıyor. Yetkililerin bu konuya ne kadar önem verdikleri, ilgilenip ilgilenmedikleri merak konusu.

İLAÇ KULLANILAMIYOR, KULLANILSA DA FAYDA ETMİYOR
Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’nün Samsun Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Yozgat Bozok Üniversitesi Tarım ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü ve Rize Atatürk Çay ve Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü’nden bilim insanlarının hazırladığı rapora göre kelebek Sarp sınırından (Hopa) başlayarak Trabzon’un Araklı ilçesine kadar sahil kesimini etkisi altına almış durumda. 

KİMSE KİMYASAL DA KULLANAMIYOR.

Çünkü salatalığa, fasulyeye, domatese ve meyvelere ilaç atmak demek aynı zamanda kimyasalları da yemek demek! Üstelik kullanılsa dahi ilaç fayda etmiyor. Çünkü Türkiye’nin en fazla yağış alan bölgesi olan (Yıllık yağış miktarı 2000–2500 mm) Karadeniz’de yılın büyük bölümü yağmurlu geçiyor. Kimyasal ilaç kullanmak ilaçların etkisini göstermeden yağmurla toprağa ve suya karışması demek.

YETKİLİLER KELEBEKLE SAVAŞACAK BÖCEK ARIYOR
Bölge çay üreticileri bu yıl Trabzon'da kelebek nüfusunda bir patlama yaşandığını çaydan meyve ve sebzeye kadar birçok bahçeye zarar vermeye başladığını belirtiliyor. 

Kelebeğin nüfusunun yusufçukların ortadan kaybolmasıyla, onların ise tatlı suların HES’lerin susuz bıraktığı dere yatakları ile ortadan kaybolduğunu anlatıyorlar ve durumun artık çay, fındık ve kivi ile birlikte ekonomik tehdit boyutuna ulaştığını anlatıyorlar.

BİYOLOJİK MÜCADELEDEN BAŞKA ÇARE YOK

Yetkililerin ise İlaç atmak isteyenlere “Madem ilaçlı sebze meyve yiyeceksiniz, hiç ekmeyin daha iyi. Çarşıdan alın…” diye yanıt verdiklerini ve doğaya daha fazla zarar verilmemesi için sorun yaşayanları sürekli uyardıklarını söylüyor ve “Zaten ilaç da fayda etmiyor. Burada neredeyse her gün yağmur yağar. İlaç yağmurla suya ve toprağa karışır. Bu da sorunun büyümesi demek! Ne yazık ki biyolojik mücadeleden başka çare yok” diyorlar. 

Bölge Ziraat Odaları yetkilileri; Bakanlığın bu konuyla ilgili bir çalışmasından haberdar değiller. Şimdilik arapsabunu, pul biber, sarımsak karışımından elde edilen bir sıvının bitkilere püskürtülmesi, bahçelerin etrafındaki çalılık ve nemli ortamlar oluşturan bitkilerin ortadan kaldırılması gibi yöntemlerle mücadele ediyorlar ama henüz etkin bir sonuç alınamadığını görülüyor. 

Trabzon’da üreticiler bahçelerindeki kelebek yağmasını Ziraat Odalarına bildiriyorlar ancak çözüm yok. Bahçelerde şeker fasulyesi dışındaki fasulyeler, salatalıklar, biber, domates, böğürtlen, ceviz, incir, çay… Bahçede ne varsa talan edilmiş, salatalıklar, fasulyeler dallarında kurumuş, incirler daha olmadan etrafı onlarca kelebek tarafından sarılmış durumda. 
Üreticiler kelebeklerin bu yıl çayda çok yoğunlaştığını belirtiyor ve Bahçelerini göstererek “Emeğimize yazık” diye dert yanıyorlar. "Kimse de ne yapacağını bilmiyor. Çaresiz durumdalar. Herkes ‘Kelebekle başa çıkacak böcek arıyor’

Karadeniz'de durum bu.

RİZE'DE VAMPİR KELEBEK İSTİLASI                                Rize’de bitkilerin özünü emerek zarar verdiği için vampir kelebek olarak adlandırılan Ricania Simulans bu kez evleri istila etmeye başladı.

Doğu Karadeniz Bölgesi’nde özellikle sahil kesimlerde geçtiğimiz yıllarda türeyen Ricania Simulans bu kez rakımı yükseltti ve yüksek bölgelerde de etkili olmaya başladı.

Yeşil bitkilerin tümüne konarak özünü emen ve bitkiyi kurutan ’Ricania Simulans’ isimli kelebek türüne Rize halkı bitkinin özünü emdiği için 'Vampir Kelebek’ ismini vermişti. Bu kelebekler artık bitkilerin yanı sıra insanların yaşam olanı olan evlere dahi girmeye başladı. Havanın kararıp evin ışıklarının yanmasıyla evleri istila eden kelebekler zıpladığında çarptığı insanın ise canını da yakıyor.

Giderek güçlendiği görülen vampir kelebekler ev hanımlarının da korkulu rüyası olmaya başladı. Hemen her evde kendisine yer bulan kelebekler evde yaşayanlar tarafından ölü vaziyette yerlerden günde bir ksç kez süpürülmek zorunda kalınıyor. 

HER BİTKİYE ZARAR VERİYOR
Doğu Karadeniz Bölgesi’nin bu illetten kurtulması için acilen bir proje hazırlanıp eyleme geçilmesi gerektiğini dile getiren Fındıklı Organik Meyve Üreticileri Derneği yetkilileri, bitkilerin kurumasına sebep olan bu kelebeklerin bir canavar olduğunu ve her bitkiye zarar verdiğini ifade ediyorlar.

Bu vampir kelebek. Bütün sebzelere, bütün otlara, üzümden  duta kadar her türlü meyveye ve çaya dadandı.

ALMA YUSUFÇUĞUN AHINI - YUSUFCUK GERİ GELMELİ
Yusufçuk adını, yüz güzelliği ile meşhur Yusuf peygamberden aldığı düşünülüyor. ‘Kız böceği’ ya da ‘helikopter böceği’ de denen yusufçukların ömrü 6-7 yıl arasında değişiyor. Yumurtalarını ya su kenarına, su içindeki bitkilere ya da suyun içine bırakan yusufçukların yavrularının büyük bölümü yaşamlarını sualtında geçirerek solungaç benzeri organlarıyla suyun altında nefes alıyor. 
Uçuş hızı saatte 90 km’nin üzerine çıkan, petek gözleri 1000 ayrı gözden oluşan ve gördükleri her şeyi ağır çekimde algılayabilen yusufçuklar sivrisinekler, tatarcıklar, arılar ve kelebeklerle besleniyor. Ayrıca türün dişileri çiftleştikten sonra erkeğinin kafası ile besleniyor.

KATİL KELEBEK DOĞUDAN BATIYA DOĞRU YAYILIYOR
Kelebeğin en yoğun göründüğü yer Artvin’in Kemalpaşa ilçesi. Burası Gürcistan’a da en yakın yer. Bunu sırasıyla Hopa ve Arhavi izliyor. Rize’de ise zararlının en yoğun olduğu yer Derepazarı. Bunu, Fındıklı, Ardeşen, Pazar ve Çayeli izliyor. Trabzon’da ise Of’ta bu yıl patlama yaşanıyor. Sürmene’de sorunla yoğun boğuşan ilçelerden… Kelebekler dağılımı buradan Araklı’nın batısına Arsin ve Yomra’ya kadar uzanıyor.

Vampir gibi emiyor

Mürver, fasulye, kivi, yabani böğürtlen, ortanca, incir, kızılağaç, karayemiş, çay ve asmaya yumurta bırakan, yumurtadan çıktıktan sonra ne bulursa köküne yapışarak bir vampir gibi bitkinin özsuyunu emen kelebekler Doğu Karadeniz’in sahil kısmını talan etmeye başladı.

@#ÖkkeşBölükbaşı ©#MedyaGünebakış #herşeyçokguzelolacak,