12 SORU DA DİYABET VE TIBBİ ÇÖZÜMLERİ

Şeker Hastalığı Vücutta Glikoz Değerinin Normalden Yüksek Olduğu Metabolik Bir Hastalıktır. 

1 - D.i.y.a.b.e.t. .n.e.d.i.r ?..

Diyabet kandaki şeker (glukoz) değerinin normalden yüksek olduğu metabolik bir hastalıktır. 
Vücudun temel enerji kaynağı olan şeker, alınan gıdalardan kaynaklandığı gibi aynı zamanda karaciğer ve kaslarda da üretilir.
Kandaki şekerin kullanılmak üzere hücrelere alınabilmesi için insülin gereklidir. İnsülin pankreasda yapılıp kana salınan bir hormondur. Eğer vücut yeterince insülin üretemez ya da insülin gerektiği gibi kullanılamazsa şeker hücrelere taşınamaz ve kanda şeker düzeyi yükselir.

2 - D.i.y.a.b.e.t.i.n. .f.a.r.k.l.ı. .t.i.p.l.e.r.i. .v.a.r. .m.ı.d.ı.r ?..

Diyabet her yaşta görülebilir. Pankreasta insülin üreten hücrelerin (beta hücreleri) tahribatı ile gelişen ve genellikle çocukluk veya gençlik çağında ortaya çıkan diyabete tip 1 diyabet adı verilir.

Bu tip diyabette vücutta İnsülin  hiç  bulunmadığı için tedavide mutlaka dışarıdan İnsülin verilmesi gereklidir. 
Diyabet hastalarının %90-95’inde görülen diyabet şekli ise tip 2 diyabettir. Genellikle erişkin yaşlarda ortaya çıkar. Bu tip hastalarda karaciğer, yağ ve kas hücrelerinde insülinin gerektiği gibi kullanılamaması söz konusudur. Bu duruma insülin direnci adı verilir.

3 - D.i.y.a.b.e.t. h.a.n.g.i..ş.i.k.a.y.e.t.l.e.r.e. n.e.d.e.n o.l.u.r.?.

Diyabette çok su içme, gün içinde ve gece sık idrar yapma, ağız kuruluğu, halsizlik, yorgunluk, iştah artışı, açıklanamayan kilo kaybı, ellerde ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma, ciltte oluşan yaraların zor iyileşmesi ya da sık enfeksiyon geçirme gibi yakınmalar olabilir.
Hastalarda bu belirtilerin hepsi veya bir kısmı bulunabileceği gibi hiçbir şikayet olmaksızın da kan şekeri yüksekliği saptanabilir.

4 - D.i.y.a.b.e.t. .t.a.n.ı.s.ı. .n.a.s.ı.l. .k.o.y.u.l.u.r. ?..

Diyabet tanısı üç şekilde koyulabilir:
- Açlıkta ölçülen şeker değerinin 126 mg/dl üzerinde olması
- Çok su içme ve çok idrara çıkma gibi şikayetler beraberinde günün herhangi bir saatinde ölçülen şeker değerinin 200 mg/dl üzerinde olması
- Standart şeker yükleme testi (oral glukoz tolerans testi) sonrası 2. saatte ölçülen şeker değerinin 200 mg/dl üzerinde olması

5 - D.i.y.a.b.e.t. .g.e.l.i.ş.i.m.i. .i.ç.i.n. .r.i.s.k. .f.a.k.t.ö.r.l.e.r.i. .n.e.l.e.r.d.i.r. .v.e. .k.i.m.l.e.r.e. .ş.e.k.e.r. .t.a.r.a.m.a.s.ı. .ö.n.e.r.i.l.i.r..?..

Diyabet gelişimi açısından risk faktörleri:
- Kilo fazlalığı ve şişmanlık
- Hareketsiz yaşam
- Ailede bireylerinde diyabet
- Hipertansiyon
- Anormal kan yağı (kolesterol ve trigliserid) düzeyleri
- Kalp ve damar hastalıkları
- Prediyabet
- Gebelikte diyabet öyküsüdür.

Bu durumlarda mutlaka şeker taraması yapılmalıdır. Şeker taraması için standart şeker yükleme testi veya açlık şekeri ölçümü kullanılır.
Diyabet için risk faktörü olsun ya da olmasın 45 yaş üzerinde herkeste şeker taraması yapılmalı ve sonuçlar normal çıkarsa tarama en azından üç yılda bir tekrarlanmalıdır.

6 - D.i.y.a.b.e.t. .g.e.l.i.ş.m.e.s.i. .ö.n.l.e.n.e.b.i.l.i.r.. m.i..?..

Prediyabeti olan (şeker değerleri normalden yüksek ancak henüz diyabet sınırına ulaşmamış) yetişkin bireylerde yapılan geniş ölçekli ve uzun süreli çalışmalar diyet ve düzenli fiziksel aktivite şeklinde yaşam tarzı değişiklikleri ve bazı ilaçların kullanımının tip 2 diyabet gelişimini belirgin ölçüde önlediğini ya da geciktirdiğini göstermiştir.

7 - D.i.y.a.b.e.t. .n.e.d.e.n. .t.e.d.a.v.i. .e.d.i.l.m.e.l.i.d.i.r..?..

Diyabet yıllar içinde başta gözlerde, böbreklerde, sinirlerde, diş ve diş etlerinde olmak üzere ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Ayrıca diyabetli hastalarda kalp ve damar hastalıkları riski belirgin olarak artmıştır. Diyabette tanı anından itibaren uygun ve doğru tedavi ile bütün bu sağlık problemlerinin önüne geçilebilir.

8 - D.i.y.a.b.e.t. .n.a.s.ı.l. t.e.d.a.v.i. .e.d.i.l.m.e.l.i.d.i.r..?..

Diyabet yaşam boyu tedavi ve takip gerektiren bir hastalıktır. Diyabet hastalarında kişiye özel düzenlenmiş diyet ve fiziksel aktivite planı tedavinin olmazsa olmazıdır. Bunun yanında tip 1 diyabet hastalarında mutlaka insülin tedavisi uygulanırken tip 2 diyabet hastalarında diğer diyabet ilaçları ve gerektiğinde insülin kullanılır. Yetişkin diyabet hastasının tedavisinde dört durumun kontrol altına alınması gerekir: 
- Kan şekeri, - Kan yağları, - Kan basıncı (tansiyon) - Vücut ağırlığı 
Tedavide temel hedef kan şekeri düzeylerinin mümkün olduğunca diyabeti olmayan bir bireydeki kan şekeri düzeylerine yakın tutulmasıdır. Bunu en güvenli şekilde sağlamak ve kan şekerinin çok düşmesi (hipoglisemi) ve çok yükselmesi (hiperglisemi) durumlarını önlemek önemlidir. Diyabet hastasında ek sağlık problemlerine bağlı olarak hedeflenen şeker düzeyleri değişkenlik gösterebilir. 
Diyabet tedavisinde şeker düzeylerinin kontrolü yanında hastanın kan basıncının ve kan yağları (kolesterol, trigliseridler) düzeylerinin hedeflenen tedavi aralığında tutulması ve vücut ağırlığı yönetimi (normal vücüt ağırlığına sahip bireylerde kilonun korunması, obez bireylerde kilo kaybı) gereklidir.

9 - D.i.y.a.b.e.t. .h.a.s.t.a.l.a.r.ı. .g.ü.n.l.ü.k. .y.a.ş.a.m.d.a. .h.a.s.t.a.l.ı.k.l.a.r.ı. .y.ö.n.ü.n.d.e.n .n.e.l.e.r.e. .d.i.k.k.a.t. .e.t.m.e.l.i.d.i.r..?..

BESLENME...

Hastalar kendilerini takip eden sağlık ekibindeki doktor ve diyetisyen önerileri doğrultusunda bir beslenme planı uygulamalıdır. Diyabet özel gıdalarla beslenmeyi gerektirmediği gibi önerilen beslenme planı diyabetli bireyin aldığı medikal tedaviye, aktivite durumuna çalışma koşullarına ve diğer birçok özelliğine göre değişebilir. Bu nedenle beslenme tedavisi bireysel olmalıdır

FİZİKSEL AKTİVİTE...

Hareketli bir yaşam ve planlı fiziksel aktivite (egzersiz) diyabette gerek kan şekeri kontrolü gerekse uzun dönem sağlık riskleri açısından son derece yararlıdır. Diyabet hastaları için fiziksel aktivite programı, takip eden sağlık ekibi ile birlikte hastaya özel olarak planlanmalı ve belirli aralıklarla yeniden gözden geçirilmelidir

İLAÇLAR...

Ağızdan alınan ilaçlar ya da insülin her gün doktor tarafından önerildiği şekilde kullanmalıdır. İlaç veya doz değişiklikleri doktor önerisi ile yapılmalıdır.

ŞEKER ÖLÇÜMÜ...

Tedavinin ne kadar iyi gittiğini takip etmek için evde belirli aralıklarla şeker ölçümü yapılması gereklidir. Şeker ölçümlerine göre beslenme ya da fiziksel aktivite planında ya da ilaçlarda değişiklik yapılması gerekebilir.

GÜNLÜK KAYIT TUTULMASI...

Evde ölçülen şeker değerlerinin düzenli olarak bir deftere yazılması, gerekirse buna besin tüketimi, fiziksel aktivite ve ilaçlar ile ilgili notların da eklenmesi tedavide gerekli düzenlemelerin yapılabilmesi yönünden size yarar sağlayacaktır.

10 - .H.i.p.o.g.l.i.s.e.m.i. .(kan şekerinin çok düşmesi). .n.e.d.e.n. olur. .ve .H.i.p.o.g.l.i.s.e.m.i. .n.e. .y.a.p.ı.l.m.a.l.ı.d.ı.r.?

Bazı diyabet ilaçlarının dozunun fazla gelmesi, öğün atlanması veya gecikmesi ve aşırı egzersiz hipoglisemiye neden olabilir. Ayrıca başka hastalıklar için kullanılan bazı ilaçlar da kan şekeri düşüklüğü yapabilir. Hipoglisemide açlık hissi, terleme, başağrısı, aşırı yorgunluk şikayetleri olabilir. Kan şekerinin çok düşmesi bayılma veya nöbet geçirme ile sonuçlanabilir. 
Vakit kaybetmeden bir çay bardağı meyve suyu ya da 5-6 adet kesme şeker alınız.

11 - D.i.y.a.b.e.t. .i.l.e. .k.a.l.p. .v.e. .d.a.m.a.r. .h.a.s.t.a.l.ı.k.l.a.r.ı. .i.l.i.ş.k.i.l.i. .m.i.d.i.r..?..

Diyabetli hastalarda kalp ve damar hastalıkları en önemli sorunlardır. Bu hastalıklar diyabette artmış sıklıkta görülür ve kalp krizi, inme, bacak ve ayaklarda dolaşım bozukluğuna neden olabilir. Diyabette bu problemlerin gelişiminin önlenmesi için kan şekeri, kan yağları, kan basıncı ve vücut ağırlığının istenen değerlerde tutulması çok önemlidir. Bunun için diyabet ilaçlarının yanında başka ilaçların kullanımı da gerekebilir. Sigara içen hastalarda sigaranın bırakılması tavsiye edilir.

12 - D.i.y.a.b.e.t.i.n. .y.o.l. .a.ç.a.b.i.l.e.c.e.ğ.i. .d.i.ğ.e.r. .s.a.ğ.l.ı.k. .p.r.o.b.l.e.m.l.e.r.i. .n.e.l.e.r.d.i.r.

.v.e. .b.u.n.l.a.r.a. .y.ö.n.e.l.i.k. .n.e.l.e.r.e. .d.i.k.k.a.t. .e.t.m.e.k. .g.e.r.e.k.i.r..?..

DİYABET VE BÖBREKLER..Yüksek kan şekeri yıllar içinde böbreklerin normal çalışmasını bozarak önce idrarda protein kaçağına daha sonra böbrek yetmezliğine neden olabilir. Hastada hipertansiyon olması bu süreci hızlandırabilir. Diyabet hastalarında en az yılda bir defa böbrek fonksiyonu kan ve idrar tetkikleri ile değerlendirilmelidir. Bazı tansiyon ilaçları böbrek hasarının gelişmesini önleyebilir.

DİYABET VE GÖZLER...

Yüksek kan şekeri uzun dönemde göz damarlarında kanamalara ve sonrasında görme kaybına yol açabilir. Diyabetin gözde etkileri hiçbir şikayete neden olmaksızın ortaya çıkabilir ve erken tedavi ile önlenebilir. Bu nedenle diyabet hastasında yılda bir kez göz muayenesi yapılmalıdır.

DİYABET VE SİNİRLER...

Yüksek kan şekeri zaman içinde vücuttaki sinirleri etkileyebilir. Diyabet hastalarında yılda en az bir kez sinir muayenesi yapılması gerekir. Diyabete bağlı sinir hasarı; ellerde ayaklarda his kaybı, uyuşma, karıncalanma veya yanma hissine neden olabilir. Ayaklarda zor iyileşen yaralar gelişebilir. Bu nedenle diyabet hastasında ayak bakımı çok önemlidir. Ayrıca sinir hasarına bağlı hazımsızlık, idrara çıkma ya da cinsel fonksiyon ile ilgili problemler olabilir.

DİYABET VE DİŞ / DİŞ ETİ SAĞLIĞI...

Yüksek kan şekeri diş ve diş etlerinde kolayca infeksiyon gelişmesine neden olur ve bu infeksiyonlar kan şekerinde daha da fazla artışa yol açabilir. Diyabette diş ve diş eti sağlığı yönünden kan şekerinin mümkün olduğunca normal aralıkta tutulmasının yanında günde en az iki kez dişlerin fırçalanması, sigara içilmemesi ve yılda iki kez diş doktoru kontrolü gerekir.

Fatih Bacak, Tıbbi Masör...

@ #Medya Günebakış

Fatih Bacak, Antalya - Kasım.2017 - fb.antalya007@gmail.com,

http://www.medyagunebakis.com/ – mail: okkesb61@gmail.com,