ATATÜRK'LE
RİZE’YE 1924’DE GELENLER
Tarih
Böyledir. Bir Gün Bir Belge Düşer Önünüze Ve Siz Daha Önce Yazdıklarınızı
Yeniden Yazarsınız.
Atatürk Rize’ye
geldiğinde yanında kimler vardı hep merak ederdim. Birlikte çekilmiş
fotoğraflar olmalıydı. Konuk edildiği Mataracı Mehmet Efendi’nin evinde O’nun
sofrasında oturmuş olanlar, O’nunla tanıştırılanlar, orada konuşulanlar hep
kafamda soruydu.
Teşkilatı
Mahsusa’nın İstanbul’daki önemli kişilerinden biriydi Mataracı Mehmet Efendi.
İşgalci İngilizlerin karakollarını basarak oradan silah ve adam kaçıran Karakol
Cemiyeti militanlarına ve Kuvayi Milliyecilere bedava ekmek veriyordu,
Atatürk’ün Şişli’deki evinin güvenliğiyle ilgileniyordu, bunlar biliniyor. Teşkilatı
Mahsusa’nın kasası Laz İsmail ile arkadaştı. Ki, Laz İsmail para kaynaklarını
açıklamamak için “banka soydum” diyecek, sırlarıyla ölüme gidecekti.
1950’lerde girdiğimiz
Amerikayla işbirliği politikasının sonucu Mataracı Mehmet Bey’in yeğeni
tarafından bu evde çekilen fotoğraflar yakıldı. Ancak ziyaret heyetinde yer
alanların başka mekânlarda çekilmiş bazı fotoğraflarına rastlanabiliyordu.
Örneğin Tuzcuoğulların bahçesinde çimenlerin üzerinde kimisi ayakta kimisi
yerde sohbet halinde bir fotoğraf vardı, yıllar önce internetteydi, şimdi yok. O
resim hafızamda kaldı, içinde Atatürk yok diye kaydetmemiştim. O zamanlar
dedemin de o heyetin içerisinde var olduğunu bilmiyorum.
Atatürk ile birlikte
gelen ziyaret heyetinin içerisinde büyük dedemin amcası Mehmet Arif (Finci)
Bey’in de yer aldığını, Portakallık Mahallesindeki evimize kuzenlerini ziyarete
geldiğini, hatta bahçemizde büyük portakal ağaçlarının altında yemek
yediklerini 85 yaşlarında henüz (Mart 2016) kaybettiğimiz Hayrettin Morgül
ağabeyimizden dinlemiştim. Onun annesiyle kuzendi, annesinden dinlemişti.
Atatürk’ün bu
ziyaretinde çekilmiş daha önce rastlamadığım bir fotoğraf geçtiğimiz hafta önüme
düştü. Fotoğrafta yer alan kişilerin arasında Mehmet Arif dedemiz vardı ve adı yazılmamıştı.
Ona tarihten silme cezası verilmişti. Hatta adının önüne Ayıcı lakabı takılarak
değersizleştirmeye uğratılmıştı. İngilizleri ve Amerikalıları neden bu kadar
çok kızdırdığını artık biliyorum, burada onu anlatmayacağım.
Fotoğrafta Rauf
Orbay dedemle yan yanalar. Bu fotoğrafı görür görmez dedemin ve Rauf Orbay’ın
bilinen fotoğraflarıyla karşılaştırdım, doğruladım, sonra isimleri düzelterek
yeniden fotoğrafladım. Aşağıda bu fotoğrafı göreceksiniz. Ön sırada ayaktakiler, soldan sağa: Rauf (Orbay) Bey, Mehmet
Arif (Finci) Bey), Latife Hanım, M.K.Atatürk, Ali Zırh ve Ziya Hurşit.
Mahiye
Morgül /10.5.2016
Mahiye
Morgül, Ankara – Temmuz.2016
– mahiye@gmail.com,
http://www.medyagunebakis.com/ - okkesb@turkfreezone.com,
https://www.facebook.com/okkes.bolukbasi,- okkesb@gmail.com,
Mahiye
Morgül, Ankara – Temmuz.2016
– mahiye@gmail.com,
|